Contractueel beleid
Wat is een contractueel beleid?
Samentrekkend beleid is een monetaire maatregel die verwijst naar een verlaging van de overheidsuitgaven – in het bijzonder met een tekort – of een verlaging van het tempo van de monetaire expansie door een centrale bank. Het is een soort macro-economisch instrument dat is ontworpen om stijgende inflatie of andere economische verstoringen veroorzaakt door centrale banken of overheidsinterventies te bestrijden. Samentrekkend beleid is het tegenovergestelde van expansief beleid.
Belangrijkste leerpunten
- Samentrekkende beleidsmaatregelen zijn macro-economische instrumenten die zijn ontworpen om economische verstoringen te bestrijden die worden veroorzaakt door een oververhitte economie.
- Een contractueel beleid is erop gericht het tempo van de monetaire expansie te verminderen door de geldstroom in de economie enkele beperkingen op te leggen.
- Samentrekkende polissen worden doorgaans uitgevaardigd in tijden van extreme inflatie of wanneer er een periode is geweest van toegenomen speculatie en kapitaalinvesteringen, aangewakkerd door eerder expansief beleid.
Een gedetailleerd overzicht van het contractiebeleid
Een contractueel beleid is erop gericht mogelijke verstoringen van de kapitaalmarkten te verhinderen. Verstoringen zijn onder meer hoge inflatie door een groeiende geldhoeveelheid, onredelijke activaprijzen of verdringingseffecten, waarbij een piek in de rentetarieven leidt tot een verlaging van de particuliere investeringsuitgaven, zodat dit de initiële stijging van de totale investeringsuitgaven afremt.
Hoewel het aanvankelijke effect van het krimpbeleid een verlaging van het nominale bruto binnenlands product (bbp) is, dat wordt gedefinieerd als het bruto binnenlands product (bbp) geëvalueerd tegen de huidige marktprijzen, resulteert dit uiteindelijk vaak in duurzame economische groei en soepelere conjunctuurcycli.
Het krimpende beleid vond met name plaats in het begin van de jaren tachtig, toen de toenmalige voorzitter van de Federal Reserve, Paul Volcker, eindelijk een einde maakte aan de stijgende inflatie van de jaren zeventig. Op hun hoogtepunt in 1981 naderden de streefrentetarieven van de federale fondsen de 20%.1 De gemeten inflatie daalde van bijna 14% in 1980 tot 3,2% in 1983.
Contractionair beleid als fiscaal beleid
Overheden voeren een samentrekkend fiscaal beleid door belastingen te verhogen of overheidsuitgaven te verminderen. In hun meest grove vorm hevelt dit beleid geld uit de particuliere economie, in de hoop de niet-duurzame productie te vertragen of de activaprijzen te verlagen. In moderne tijden wordt een verhoging van het belastingniveau zelden gezien als een haalbare samentrekkende maatregel. In plaats daarvan maakt het meeste samentrekkende fiscale beleid een einde aan eerdere fiscale expansie door de overheidsuitgaven te verminderen – en zelfs dan alleen in de beoogde sectoren.
Als krimpbeleid de verdringing op de particuliere markten vermindert, kan dit een stimulerend effect hebben door het particuliere of niet-gouvernementele deel van de economie te laten groeien. Dit gold tijdens de vergeten depressie van 1920 tot 1921 en in de periode direct na het einde van de Tweede Wereldoorlog, toen sprongen in de economische groei volgden op massale bezuinigingen op de overheidsuitgaven en stijgende rentetarieven.
Samentrekkend beleid is vaak verbonden met monetair beleid, waarbij centrale banken zoals de Amerikaanse Federal Reserve in staat zijn om het beleid uit te voeren door de rentetarieven te verhogen.
Contractionair beleid als monetair beleid
Het krimpende monetaire beleid wordt aangedreven door verhogingen van de verschillende basisrentetarieven die worden gecontroleerd door moderne centrale banken of andere middelen die een groei van de geldhoeveelheid bewerkstelligen. Het doel is om de inflatie te verminderen door de hoeveelheid actief geld die in de economie circuleert te beperken. Het is ook bedoeld om niet-duurzame speculatie en kapitaalinvesteringen te onderdrukken die mogelijk zijn veroorzaakt door eerdere expansieve beleidsmaatregelen.
In de Verenigde Staten wordt een samentrekkend beleid doorgaans gevoerd door de beoogde federale fondsenrente te verhogen, dat wil zeggen de rentevoet die banken elkaar ’s nachts aanrekenen, om aan hun reserveverplichtingen te voldoen.
De Fed kan ook reserveverplichtingen voor aangesloten banken verhogen, in een poging om de geldhoeveelheid te verkleinen of open-markttransacties uit te voeren, door activa zoals Amerikaanse staatsobligaties te verkopen aan grote investeerders. Dit grote aantal verkopen verlaagt de marktprijs van dergelijke activa en verhoogt hun opbrengsten, waardoor het goedkoper wordt voor spaarders en obligatiehouders.
Voorbeeld contractueel beleid
Voor een concreet voorbeeld van een samentrekkend beleid op het werk, hoeft u niet verder te zoeken dan 2018. Zoals gerapporteerd doorDhaka Tribune,kondigde Bangladesh Bankplannen aan om een samentrekkend monetair beleid tevoeren in een poging om het aanbod van kredieten en inflatie te beheersen en uiteindelijk de economische stabiliteit in het land. Naarmate de economische situatie in de daaropvolgende jaren veranderde, schakelde de bank over op een op expansie gericht monetair beleid.