Trans-Pacific Partnership (TPP)
Wat is het Trans-Pacific-partnerschap?
Het Trans-Pacific Partnership (TPP) was een voorgestelde vrijhandelsovereenkomst tussen 11 Pacific Rim economieën. De Verenigde Staten werden aanvankelijk opgenomen. In 2015 gaf het Congres president Barack Obama versnelde bevoegdheid om over de dealte onderhandelen en deze zonder amendementen omhoog of omlaag te stemmen;alle 12 landen ondertekenden de overeenkomst in februari 2016. In augustus 2016 zei senaatsleider Mitch McConnell dat er geen stemming over de deal zou zijn voordat president Obama zijn ambt verliet.
Omdat beide genomineerden van de grote partijen, Donald Trump en Hillary Clinton, tegen de deal waren, werd deze bij aankomst als dood beschouwd. De presidentiële overwinning van Trump bevestigde die visie en op 23 januari 2017 ondertekende hij een memo waarin hij de handelsvertegenwoordiger van de VS opdroeg de VS terug te trekken als ondertekenaar van de deal en in plaats daarvan bilaterale onderhandelingen te voeren.
Inzicht in Trans-Pacific Partnership (TPP)
De overeenkomst zou de het tijdschrift Foreign Policy schetste.
In 2012 zei Clinton dat de deal de “gouden standaard in handelsovereenkomsten” was. Haar opmerking was waarschijnlijk een reactie op een onverwacht felle primaire uitdaging van senator Bernie Sanders. Clinton zei later echter dat ze tegen de deal was. Donald Trump, de tegenstander van de presidentiële campagne van Clinton in 2016, was ook tegen de TPP en soortgelijke deals. Andere handelsovereenkomsten waar Trump tegen was, waren onder meer de NAFTA, die Bill Clinton in 1993 als president ondertekende. NAFTA was een belangrijk aandachtspunt van de Trump-campagne in 2016.
Debat over de handelsovereenkomst
Het verzet tegen de TPP-deal concentreerde zich rond een aantal thema’s. De geheimhouding rond de onderhandelingen werd als antidemocratisch beschouwd. Bovendien zeiden tegenstanders dat handelsovereenkomsten worden verondersteld de bron te zijn van buitenlandse concurrentie die bijdraagt aan het verlies van banen in de Amerikaanse industrie. Verder waren sommigen van de oppositie verontrust door de clausule “beslechting van geschillen tussen investeerders en staten” (ISDS), die het bedrijven mogelijk zou maken om nationale regeringen aan te klagen die handelsovereenkomsten schenden.
Voorstanders van de deal voerden aan dat handelsovereenkomsten nieuwe markten openen voor binnenlandse industrieën. Deze voorstanders beweerden dat TPP en andere handelsovereenkomsten nieuwe banen creëren en bijdragen aan economische groei. Ze hielden verder vol dat oppositie tegen de deals een basis had in een partijpolitiek.
Alternatieven voor de TPP
Na het bevel van Trump om de VS uit de TPP te halen, bespraken andere ondertekenende landen – die zeven jaar hadden onderhandeld om de deal af te ronden – alternatieven.
Een daarvan was om de deal uit te voeren zonder de Verenigde Staten. De Australische premier Malcolm Turnbull heeft naar verluidt deze optie besproken met de leiders van Japan, Nieuw-Zeeland en Singapore na de terugtrekking van de Verenigde Staten. Een Japanse regeringsfunctionaris vertelde verslaggevers dat het land de deal echter niet zou voortzetten. De Verenigde Staten waren verreweg de grootste economie die aan TPP-onderhandelingen heeft deelgenomen, en andere landen vonden de afwegingen waarschijnlijk onaantrekkelijk zonder toegang tot de Amerikaanse markt.
China drong ook aan op een multilaterale handelsovereenkomst met de Pacific Rim, het Regional Comprehensive Economic Partnership (RCEP). De deal zou China verbinden met Brunei, Cambodja, Indonesië, Laos, Maleisië, Myanmar, de Filippijnen, Singapore, Thailand, Vietnam, Australië, India, Japan, Zuid-Korea en Nieuw-Zeeland. Op 15 november 2020 ondertekenden leiders uit 15 landen in Azië en de Stille Oceaan de overeenkomst.
Tijdens zijn ambtsperiode benadrukte president Obama herhaaldelijk de noodzaak om de TPP af te ronden, met het argument: “We kunnen landen als China niet de regels van dewereldeconomie laten schrijven. We moeten die regels schrijven.”