China’s interventie tijdens de beurskrach van 2015

Hoewel het vertrouwen van investeerders in China is geschaad door de handelsoorlog met de VS, een vertragende economie, stijgende schulden en zwakke valuta’s, zijn er nu meer dan 90 miljoen aandeleninvesteerders in het land.  Eind 2018 had de Chinese aandelenmarkt een totale beurskapitalisatie van 43,49 biljoen yuan.2

Sinds het begin van de jaren 2010 het gebruik van markten heeft uitgebreid, heeft de Chinese regering niet geaarzeld om zich in de markten te mengen als ze niet meewerkt aan haar beleid. Een opmerkelijk voorbeeld van de greep van de Chinese overheid op haar financiële markten vond plaats in 2015-16, toen hun aandelenmarkt instortte, wat een nog groter wantrouwen in de marktkrachten veroorzaakte en ertoe leidde dat de overheid nog meer controle uitoefende over haar economie.

Op verschillende momenten tijdens de crisis kwam de regering tussenbeide om handelsregels en -restricties op te leggen, zoals het verbieden van verkopen door belangrijke belanghebbenden en het beperken van short selling, om de volatiliteit tegen te gaan. Er wordt echter gespeculeerd dat de acties van de regering de economische crisis hebben verergerd. Later onderzoek wees uit dat het snelle ingrijpen van de Chinese regering de paniek juist verergerde door meer onzekerheid te creëren.

Overheidscommunicatiecampagne

De Chinese aandelenmarkt beleefde in 2015 een epische hausse en mislukking.  De aanvankelijke stijging van medio 2014 tot juni 2015 werd aangewakkerd door een communicatiecampagne van de overheid om burgers aan te moedigen in de markt te investeren. Maandenlang prees de regering de kracht van de Chinese economie en deed veel beloften aan investeerders over de moeite die ze zou doen om Chinese bedrijven sterk te houden. De markt in Shanghai herstelde zich van 2014 tot medio 2015 en verdubbelde bijna in waarde. Toen in juni 2015 barstte de zeepbel. In de twee maanden voorafgaand aan deze crash waren meer dan 38 miljoen nieuwe investeringsrekeningen geopend.

De daling van meer dan 40% in de Shanghai Stock Exchange (SSE) Composite Index werd pas een halt toegeroepen toen de Chinese overheid enorme hoeveelheden aandelen kocht.  Toen de markten slechts een paar maanden later, in augustus 2015, weer daalden, nam de Chinese overheid aanvullende maatregelen door de transactiekosten te verlagen en de margevereisten te versoepelen om de vrees voor margestortingen weg te nemen.

Invloed van onervaren beleggers

De zeepbel op de aandelenmarkt werd grotendeels aangedreven door een enorme instroom van geld van kleine beleggers die met enorme marges aandelen kochten. Deze onervaren investeerders waren voor het grootste deel de laatsten die de stijgende markt betraden en de eersten die in paniek raakten toen deze instortte. In tegenstelling tot westerse markten die worden gedomineerd door institutionele beleggers, nemen kleine handelaren het grootste deel van de transacties op de Chinese aandelenmarkt voor hun rekening. Sinds het ontstaan ​​van de Chinese aandelenmarkten in de jaren negentig is speculatie in plaats van fundamentals de belangrijkste motor van marktschommelingen geweest.  Als gevolg hiervan worden zelfs de meest ervaren, slimme investeerders kwetsbaar gelaten.

Door de overheid afgedwongen lock-upperiode

Tijdens de sterke daling van de markt in de zomer van 2015 stelde de Chinese regering een blokkeringsperiode van zes maanden in voor aandelen van grootaandeelhouders, bedrijfsleiders en directeuren die meer dan vijf procent van de verhandelbare aandelen van een bedrijf bezaten.  De regel was bedoeld om massale verkoop te voorkomen. Het einde van de eerste lockup-periode was in januari 2016 en op dat moment zouden bijna vier miljard aandelen weer verhandelbaar worden. Overheidsfunctionarissen vreesden dat dit opnieuw een scherpe daling zou veroorzaken, dus verlengden ze de lock-up totdat aanvullende regels konden worden vastgesteld.  Zelfs in een volwassen aandelenmarkt als de VS, een volwassen aandelenmarkt, heeft de anticipatie op het verstrijken van een aandelenblokkering altijd geleid tot een neerwaartse druk op de markt. Bij een onvolwassen markt zijn de effecten veel prominenter aanwezig.

Verbod op short selling

Regelgevers hebben ook eendaagse short selling verboden.  Hoewel deze beperking de aandelenkoersen gedurende een korte periode heeft gestabiliseerd, kan het de oorzaak zijn geweest van grotere volatiliteit. Short sellers zijn de enige beleggers die kopen tijdens een beursgang; zonder hen is er niets om de achteruitgang te vertragen. Het is dus waarschijnlijk dat de afwezigheid van short-sellers in deze periode de daling van de aandelenmarkt heeft verergerd.

Installatie van stroomonderbrekers

Een andere ingrijpende demonstratie van de interventie van de Chinese regering was de installatie van stroomonderbrekers die de handel stopzetten.  Nadat deze stroomonderbrekers drie keer waren geactiveerd, ondernamen toezichthouders actie en stopten ze het gebruik ervan omdat ze niet het beoogde effect hadden. Er is ook gespeculeerd dat het gebruik van stroomonderbrekers de crisis mogelijk heeft verergerd. In feite hebben toezichthouders later toegegeven dat de mechanismen mogelijk de marktvolatiliteit hebben vergroot.

Aanpak van vallen en opstaan ​​zorgde voor onzekerheid

Sommige marktanalisten hebben de bereidheid van de Chinese regering om in te grijpen in deze periode geprezen, omdat deze de volatiliteit mogelijk voor een korte tijd heeft verminderd. Hun aanpak van vallen en opstaan ​​kan echter ook voor meer onzekerheid in de markt hebben gezorgd, wat ook een oorzaak is van volatiliteit. De acties van de overheid kunnen worden vergeleken met een casino-eigenaar die de regels steeds verandert om het huis te bevoordelen. In dit specifieke geval leek de overheid de regels te manipuleren om een ​​bullmarkt te begunstigen. Helaas werkte het niet en heeft het mogelijk de integriteit van het systeem aangetast. Een van de consequenties van deze episode was ongetwijfeld het doen twijfelen aan het vermogen van de Chinese regering om haar financiële zaken te regelen.