Bilateraal contract
Wat is een bilateraal contract?
Een bilateraal contract is een overeenkomst tussen twee partijen waarin beide partijen overeenkomen hun kant van de afspraak na te komen. Doorgaans brengen bilaterale contracten een gelijke verplichting of tegenprestatie van de bieder en de doelrechter met zich mee, hoewel dit niet altijd het geval hoeft te zijn.
In meer complexe situaties, zoals multinationale handel onderhandelingen, kan een bilateraal contract een zogenaamde “side deal” zijn. Dat wil zeggen, beide partijen zijn betrokken bij de algemene onderhandelingen, maar zien wellicht ook de noodzaak van een afzonderlijk contract dat alleen relevant is voor hun gedeelde belangen.
Belangrijkste leerpunten:
- Een bilateraal contract is het meest voorkomende type bindende overeenkomst, waarbij sprake is van concessies of verplichtingen die aan beide zijden van het contract verschuldigd zijn.
- Elke verkoopovereenkomst, lease of arbeidsovereenkomst zijn veelvoorkomende voorbeelden van een bilateraal contract.
- Een eenzijdige overeenkomst vereist daarentegen dat slechts één partij een verplichting nakomt.
Hoe een bilateraal contract werkt
Het bilaterale contract is de meest voorkomende vorm van bindende overeenkomst. Elke partij is zowel een schuldenaar (een persoon die aan een ander gebonden is) aan haar eigen belofte, als een schuldeiser (een persoon aan wie een ander verplicht of gebonden is) aan de belofte van de andere partij. Er wordt een contract getekend zodat de overeenkomst duidelijk en juridisch afdwingbaar is.
Elke verkoopovereenkomst is een voorbeeld van een bilateraal contract. Een autokoper kan overeenkomen om de verkoper een bepaald bedrag te betalen in ruil voor het eigendomsrecht op de auto. De verkoper stemt ermee in om de titel van de auto te leveren in ruil voor het gespecificeerde verkoopbedrag. Als een van de partijen er niet in slaagt om het ene uiteinde van de afspraak af te ronden, is er sprake van contractbreuk.
In die zin zijn vrijwel al onze dagelijkse transacties bilaterale contracten, soms met een ondertekende overeenkomst en vaak zonder.
Zakelijke contracten zijn bijna altijd bilateraal. Bedrijven leveren een product of dienst in ruil voor financiële compensatie, dus de meeste bedrijven gaan voortdurend bilaterale contracten aan met klanten of leveranciers. Een arbeidsovereenkomst, waarbij een bedrijf belooft een sollicitant een bepaald tarief te betalen voor het voltooien van bepaalde taken, is ook een bilateraal contract.
Bij het bepalen of een contract eenzijdig of bilateraal van aard is, zullen rechtbanken vaak overwegen of beide partijen iets speciaals van waarde hebben aangeboden – in welk geval het contract bilateraal is.
Bilaterale versus eenzijdige contracten
Zoals opgemerkt heeft een bilateraal contract per definitie wederzijdse verplichtingen. Dat maakt het onderscheidend van een eenzijdig contract. Bij een eenzijdige overeenkomst is de ene partij alleen verplicht haar verplichting na te komen als en wanneer de andere partij een bepaalde taak voltooit. Bij een eenzijdig contract houdt doorgaans in dat de eerste partij pas een betaling uitvoert na voltooiing van de taak van de tweede partij.
Juridisch gezien is die tweede partij bij een eenzijdig contract niet verplicht om de taak daadwerkelijk uit te voeren, en kan hij ook niet in contractbreuk worden bevonden door dit niet te doen. Als het een bilateraal contract was, zouden beide partijen een wettelijke verplichting hebben.
Een voorbeeld van een eenzijdig contract kan een wedstrijd zijn om een begraven schat te vinden om $ 1 miljoen te winnen. Niemand is verplicht om op zoek te gaan naar de schat, maar als iemand hem vindt, is de maker van de wedstrijd verplicht om $ 1 miljoen aan die persoon te betalen. Als de aard van een contract wordt betwist, zal een rechtbank de gegrondheid van de claim beoordelen aan de hand van de inhoud van het contract, waarbij wordt bepaald of een of beide partijen een verplichting of concessie behouden.