Dark Pool

Wat is een donkere pool?

Een dark pool is een particulier georganiseerd financieel forum of beurs voor het verhandelen van effecten. Met dark pools kunnen institutionele beleggers zonder exposure handelen totdat de transactie is uitgevoerd en gerapporteerd. Dark pools zijn een soort alternatief handelssysteem (ATS) dat bepaalde beleggers de mogelijkheid biedt om grote orders te plaatsen en transacties uit te voeren zonder hun bedoelingen publiekelijk bekend te maken tijdens het zoeken naar een koper of verkoper.

Inzicht in de Dark Pool

Dark pools ontstonden in de jaren tachtig toen de Securities and Exchange Commission (SEC) makelaars toestond grote blokken aandelen te verhandelen. Elektronische handel en een SEC-uitspraak in 2007, bedoeld om de concurrentie te vergroten en de transactiekosten te verlagen, hebben geleid tot een toename van het aantal dark pools. Dark pools kunnen lagere kosten in rekening brengen dan beurzen, omdat ze vaak bij een groot bedrijf zijn ondergebracht en niet noodzakelijk bij een bank.

Bloomberg LP is bijvoorbeeld eigenaar van de dark pool Bloomberg Tradebook, die is geregistreerd bij de SEC. Dark pools werden aanvankelijk vooral gebruikt door institutionele beleggers voor bloktransacties met een groot aantal effecten. Dark pools worden echter niet meer alleen gebruikt voor grote bestellingen. Uit een onderzoek van Celent bleek dat als gevolg van het verschuiven van blokorders naar dark pools de gemiddelde ordergrootte daalde van 430 aandelen in 2009 tot ongeveer 200 aandelen in 2013.

Het belangrijkste voordeel van dark pool-handel is dat institutionele beleggers die grote transacties uitvoeren, dit kunnen doen zonder blootstelling terwijl ze kopers en verkopers vinden. Dit voorkomt een forse prijsdevaluatie die anders zou optreden. Als het bijvoorbeeld algemeen bekend was dat een investeringsbank 500.000 aandelen van een effect probeerde te verkopen, zou het effect vrijwel zeker in waarde zijn gedaald tegen de tijd dat de bank kopers vond voor al hun aandelen. Devaluatie is een steeds waarschijnlijker risico geworden en elektronische handelsplatforms zorgen ervoor dat prijzen veel sneller reageren op marktdruk. Als de nieuwe gegevens echter pas worden gerapporteerd nadat de transactie is uitgevoerd, heeft het nieuws veel minder invloed op de markt.

Dark Pools en hoogfrequente handel

Met de komst van supercomputers die in staat zijn om op algoritmen gebaseerde programma’s in de loop van slechts milliseconden uit te voeren, is hoogfrequente handel ( HFT ) het dagelijkse handelsvolume gaan domineren. HFT-technologie stelt institutionele handelaren in staat om hun orders van miljoenen aandelenblokken uit te voeren vóór andere beleggers, waarbij ze profiteren van fractionele stijgingen of dalende aandelenkoersen. Wanneer volgende orders worden uitgevoerd, worden winsten onmiddellijk behaald door HFT-handelaren die vervolgens hun posities sluiten. Deze vorm van legale piraterij kan tientallen keren per dag voorkomen en levert enorme winsten op voor HFT-handelaren.

Uiteindelijk werd HFT zo doordringend dat het steeds moeilijker werd om grote transacties uit te voeren via een enkele beurs. Omdat grote HFT-orders over meerdere beurzen moesten worden verspreid, waarschuwde het handelsconcurrenten die vervolgens voor de order konden komen en de voorraad konden oprapen, waardoor de aandelenkoersen omhoog gingen. Dit alles gebeurde binnen milliseconden nadat de eerste bestelling was geplaatst.

Om de transparantie van openbare beurzen te vermijden en de liquiditeit voor grote bloktransacties te waarborgen, richtten verschillende investeringsbanken particuliere beurzen op, die bekend werden als dark pools. Voor handelaren met grote orders die ze niet op de openbare beurzen kunnen plaatsen, of die willen voorkomen dat ze hun bedoelingen telegraferen, bieden dark pools een markt van kopers en verkopers de liquiditeit om de transactie uit te voeren. In 2016 waren er meer dan 50 dark pools actief in de Verenigde Staten, voornamelijk beheerd door investeringsbanken.

Kritieken op Dark Pools

Hoewel ze als legaal worden beschouwd, kunnen dark pools met weinig transparantie werken. Degenen die HFT aan de kaak hebben gesteld als een oneerlijk voordeel ten opzichte van andere investeerders, hebben ook het gebrek aan transparantie in dark pools veroordeeld, wat belangenconflicten kan verbergen. De Securities and Exchange Commission ( SEC ) heeft haar onderzoek naar dark pools verscherpt vanwege klachten over illegale front-running die optreedt wanneer institutionele handelaren hun order plaatsen vóór de order van een klant om te profiteren van de stijging van de aandelenkoersen. Voorstanders van dark pools staan ​​erop dat ze essentiële liquiditeit bieden, waardoor de markten efficiënter kunnen opereren.

Voorbeelden van Dark Pools

Er zijn verschillende soorten dark pools: beurzen die eigendom zijn van makelaars of dealers, zoals Morgan Stanley’s MS Pool en Goldman Sachs ‘Sigma X; onafhankelijke beurzen die particuliere handel aanbieden aan hun klanten; en particuliere wisselmarkten die worden beheerd door openbare beurzen zoals  Euronext van de New York Stock Exchange. Een particuliere markt zal prijsontdekkingen hebben binnen hun eigen markten, maar een dark pool die door een makelaar wordt beheerd, ontleent zijn prijzen aan openbare beurzen.

Vanwege hun sinistere naam en gebrek aan transparantie worden dark pools door het publiek vaak als dubieuze ondernemingen beschouwd. In werkelijkheid worden dark pools strak gereguleerd door de SEC. Er bestaat echter een reële bezorgdheid over het feit dat, vanwege het enorme volume aan transacties op donkere markten, de publieke waarden van bepaalde effecten in toenemende mate onbetrouwbaar of onnauwkeurig zijn. Er is ook een toenemende bezorgdheid dat uitwisselingen in donkere poelen uitstekend voer zijn voor roofzuchtige hoogfrequente handel (HFT).