Interventie in deviezen

Wat is deviezeninterventie?

Een deviezeninterventie is een monetair beleidsinstrument waarbij een centrale bank een actieve, participerende rol speelt bij het beïnvloeden van de overboekingskoers van de nationale munteenheid, gewoonlijk met haar eigen reserves of haar eigen bevoegdheid om de munteenheid te genereren. Centrale banken, vooral die in ontwikkelingslanden, grijpen in op de valutamarkt om reserves voor zichzelf op te bouwen of deze aan de banken van het land te verstrekken. Hun doel is vaak om de wisselkoers te stabiliseren.

Inzicht in deviezeninterventie

Wanneer een centrale bank de geldhoeveelheid op verschillende manieren vergroot, moet ze voorzichtig zijn om onbedoelde effecten, zoals op hol geslagen inflatie, tot een minimum te beperken. Het succes van deviezeninterventie hangt af van hoe de centrale bank de impact van haar interventies steriliseert, evenals van het algemene macro-economische beleid van de regering.

Twee moeilijkheden waarmee centrale banken worden geconfronteerd, zijn het bepalen van de timing en de omvang van de interventie, aangezien dit vaak een oordeel is en niet een koud, hard feit. De hoeveelheid reserves, het soort economische problemen waarmee het land te kampen heeft en de steeds veranderende marktomstandigheden vereisen dat er een behoorlijke hoeveelheid onderzoek en begrip aanwezig is alvorens te bepalen hoe een productieve koers kan worden ondernomen. In sommige gevallen moet kort na de eerste poging een corrigerende interventie worden uitgevoerd.

Waarom ingrijpen?

Deviezeninterventie komt in twee smaken. Ten eerste kan een centrale bank of regering inschatten dat haar munt langzamerhand niet meer synchroon loopt met de economie van het land en er nadelige gevolgen voor heeft. Landen die sterk afhankelijk zijn van export kunnen bijvoorbeeld merken dat hun valuta te sterk is voor andere landen om de goederen die ze produceren te betalen. Ze kunnen tussenbeide komen om de munteenheid in overeenstemming te houden met de munteenheden van de landen die hun goederen invoeren.

De Zwitserse Nationale Bank (SNB) nam dit soort maatregelen van september 2011 tot januari 2015. De SNB stelde een minimumkoers vast tussen de Zwitserse frank en de euro. Dit weerhield de Zwitserse frank ervan boven een aanvaardbaar niveau te stijgen voor andere Europese importeurs van Zwitserse goederen.

Deze aanpak was drieënhalf jaar succesvol, waarna de SNB bepaalde dat ze de Zwitserse frank vrij moest laten zweven. Plots maakte de centrale bank van Zwitserland zonder voorafgaande waarschuwing de minimumkoers bekend. Dit had voor sommige bedrijven zeer negatieve gevolgen, maar over het algemeen was de Zwitserse economie niet onder de indruk van de interventie.

Interventie kan ook een korte reactie zijn op een bepaalde gebeurtenis. Een eenmalige gebeurtenis kan ertoe leiden dat de valuta van een land in zeer korte tijd in één richting beweegt. Centrale banken zullen ingrijpen met als enig doel liquiditeit te verschaffen en de volatiliteit te verminderen. Nadat de SNB het niveau van zijn munt ten opzichte van de euro had verhoogd, daalde de Zwitserse frank met maar liefst 25 procent. De SNB kwam op korte termijn tussenbeide om te voorkomen dat de Frank verder daalde en om de volatiliteit te beteugelen. 

Risico’s van tussenkomst van deviezen

Interventies in vreemde valuta kunnen riskant zijn omdat ze de geloofwaardigheid van een centrale bank kunnen ondermijnen als deze er niet in slaagt de stabiliteit te handhaven. Het verdedigen van de nationale munt tegen speculatie was een versnellende oorzaak van de valutacrisis van 1994 in Mexico, en was een leidende factor in de Aziatische financiële crisis van 1997.