Sterilisatie
Wat is sterilisatie?
Sterilisatie is een vorm van monetaire actie waarbij een centrale bank het effect van in- en uitstroom van kapitaal op de geldhoeveelheid tracht te beperken. Sterilisatie omvat meestal de aankoop of verkoop van financiële activa door een centrale bank en is bedoeld om het effect van deviezeninterventie te compenseren. Het sterilisatieproces wordt gebruikt om de waarde van de ene binnenlandse valuta ten opzichte van de andere te manipuleren en wordt geïnitieerd op de valutamarkt.
Belangrijkste leerpunten
- Sterilisatie is een monetaire actie die door centrale banken wordt gebruikt om de negatieve effecten te beperken die voortvloeien uit de instroom of uitstroom van kapitaal uit de economie van een land.
- Bij klassieke sterilisatie voeren centrale banken koop- en verkooptransacties uit op open markten.
- Gewoonlijk passen centrale banken de klassieke sterilisatie aan door fiscale beleidsmaatregelen op te nemen om problemen zoals inflatie op te lossen.
Sterilisatie begrijpen
Sterilisatie vereist dat een centrale bank over de landsgrenzen heen kijkt door zich bezig te houden met deviezen.
Beschouw als voorbeeld de Federal Reserve (Fed) die vreemde valuta koopt, in dit geval de yen, met dollars die ze in haar reserves heeft. Deze actie heeft tot gevolg dat er minder yen op de totale markt aanwezig is – deze is door de Fed in reserves geplaatst – en meer dollars, aangezien de dollars die in de reserve van de Fed zaten nu op de open markt staan.
Om het effect van deze transactie te steriliseren, kan de Fed staatsobligaties verkopen, waardoor dollars van de open markt worden gehaald en vervangen door een overheidsverplichting.
Problemen met sterilisatie
In theorie zou klassieke sterilisatie, zoals hierboven beschreven, de negatieve effecten van kapitaalinstroom moeten tegengaan. In de praktijk hoeft dat echter niet altijd het geval te zijn.
Een centrale bank kan ook ingrijpen op valutamarkten om valuta-appreciatie te voorkomen door haar eigen valuta te verkopen in ruil voor in vreemde valuta luidende activa, en daarmee haar deviezenreserves op te bouwen als een gelukkig neveneffect. Doordat de centrale bank meer van haar valuta in omloop brengt, breidt de geldhoeveelheid zich uit.
Het geld dat wordt besteed aan het kopen van buitenlandse activa gaat in eerste instantie naar andere landen, maar vindt al snel zijn weg terug naar de binnenlandse economie als betaling voor export. De uitbreiding van de geldhoeveelheid kan inflatie veroorzaken, die het exportconcurrentievermogen van een land evenzeer kan uithollen als de waardestijging van de valuta.
Het andere probleem met sterilisatie is dat sommige landen mogelijk niet over de middelen beschikken om sterilisatie op open markten effectief uit te voeren. Een land dat niet volledig is geïntegreerd in de wereldeconomie, kan het moeilijk vinden om operaties op de open markt uit te voeren.
Ontwikkelingslanden hebben bijvoorbeeld misschien geen geavanceerde financiële instrumenten om buitenlandse investeerders aan te bieden. Centrale banken kunnen ook te maken krijgen met exploitatieverliezen, aangezien zij voor hun activaportefeuille transacties in vreemde valuta moeten uitvoeren. Dit probleem kan vooral groot zijn voor ontwikkelingslanden vanwege de onbalans in wisselkoersen.
Speciale overwegingen
Om deze problemen het hoofd te bieden, nemen landen vaak hun toevlucht tot strategieën die klassieke sterilisatie combineren met andere maatregelen. Ze zouden bijvoorbeeld kapitaalcontroles en reserveverplichtingen bij binnenlandse financiële instellingen kunnen versoepelen om uitstroom aan te moedigen en evenwicht in de economie te brengen.
Ze kunnen ook valutaswaps afsluiten door vreemde valuta tegen de lokale valuta te verkopen en te beloven deze op een later tijdstip terug te kopen. Andere instrumenten in het beleidsarsenaal van een centrale bank zijn het verschuiven van deposito’s in de publieke sector van commerciële banken naar de centrale bank, waardoor het voor het grote publiek moeilijk wordt om toegang te krijgen tot krediet.
Voorbeeld van sterilisatie
Opkomende markten kunnen worden blootgesteld aan kapitaalinstroom wanneer beleggers binnenlandse valuta opkopen om binnenlandse activa te kopen. Een Amerikaanse investeerder die bijvoorbeeld in India wil investeren, moet dollars gebruiken om roepies te kopen. Als veel Amerikaanse investeerders roepies gaan opkopen, zal de wisselkoers van de roepie stijgen.
Op dit punt kan de Indiase centrale bank ofwel de schommeling laten voortduren, wat de prijs van de Indiase export kan opdrijven, of kan ze vreemde valuta kopen met haar reserves om de wisselkoers te verlagen. Als de centrale bank besluit vreemde valuta te kopen, kan ze proberen de stijging van de roepies op de markt te compenseren door staatsobligaties in roepies te verkopen.