Welke invloed heeft expansief economisch beleid op de aandelenmarkt?
Expansief economisch beleid leidt tot stijgingen op de aandelenmarkt omdat het een grotere economische activiteit genereert. Beleidsmakers kunnen expansief beleid voeren via monetaire en fiscale kanalen. Het wordt meestal gebruikt wanneer de economie in een recessie afglijdt en de inflatiedruk sluimert.
Fiscaal gezien zal expansief beleid leiden tot een toename van de totale vraag en werkgelegenheid. Dit vertaalt zich in meer bestedingen en een hoger consumentenvertrouwen. De voorraden stijgen, omdat deze interventies leiden tot hogere verkopen en inkomsten voor bedrijven.
Fiscaal beleid is tamelijk effectief bij het stimuleren van economische bedrijvigheid en consumentenuitgaven. Het is eenvoudig in zijn transmissiemechanisme. De overheid leent geld of dompelt in het overschot en geeft het terug aan consumenten in de vorm van een belastingverlaging, of besteedt het geld aan stimuleringsprojecten.
Aan de monetaire kant is het transmissiemechanisme omslachtiger. Expansief monetair beleid werkt door verbetering van de financiële omstandigheden in plaats van door vraag. Door de kosten van geld te verlagen, neemt de geldhoeveelheid toe, waardoor de rentetarieven en de financieringskosten dalen.
Dit is vooral gunstig voor de grote multinationals, die het grootste deel van de belangrijkste indices van de aandelenmarkt uitmaken, zoals de S&P 500 en Dow Jones Industrial Average. Vanwege hun omvang en enorme balansen hebben ze enorme schulden.
Verlagingen van de rentebetalingen vloeien rechtstreeks naar de onderste regel, waardoor de winst omhoog gaat. Lage rentetarieven zetten bedrijven ertoe aan aandelen terug te kopen of dividenden uit te geven, wat ook gunstig is voor de aandelenkoersen. Over het algemeen doen de activaprijzen het goed in een omgeving waarin het risicovrije rendement stijgt, met name inkomensgenererende activa zoals dividendbetalende aandelen. Dit is een van de doelen van beleidsmakers om investeerders ertoe aan te zetten meer risico te nemen.
Consumenten krijgen ook verlichting bij expansief monetair beleid door lagere rentebetalingen, waardoor de consumentenbalans verbetert. Bovendien stijgt de marginale vraag naar grote aankopen zoals auto’s of huizen ook naarmate de financieringskosten dalen. Dit is optimistisch voor bedrijven in deze sectoren. Dividendbetalende sectoren zoals vastgoedbeleggingsfondsen, nutsbedrijven en basisconsumptiemaatschappijen verbeteren ook door monetaire stimuleringsmaatregelen.
In termen van wat beter is voor aandelen – expansief fiscaal beleid of expansief monetair beleid – is het antwoord duidelijk. Expansief monetair beleid is beter. Fiscaal beleid leidt tot looninflatie, waardoor de marges van bedrijven kleiner worden. Deze daling van de marges compenseert een deel van de opbrengstenwinsten. Hoewel de looninflatie goed is voor de reële economie, is het niet goed voor de bedrijfswinsten.
Met monetair beleid als gevolg van het transmissiemechanisme is looninflatie geen zekerheid. Een recent voorbeeld van het effect van monetair beleid op aandelen is na de Grote Recessie, toen de Federal Reserve de rente tot nul verlaagde en begon met kwantitatieve versoepeling. Uiteindelijk nam de centrale bank voor 3,7 biljoen dollar aan effecten op haar balans. Gedurende deze periode bleef de looninflatie laag en de S&P 500 is meer dan verdrievoudigd, van het dieptepunt van 666 in maart 2009 tot 2100 in maart 2015. (Zie voor gerelateerde literatuur ” Wat zijn enkele voorbeelden van expansief monetair beleid? “)