Meester-dienaar-regel
Wat is de Master-Servant-regel?
De meester-dienaarregel is een wettelijke richtlijn die stelt dat werkgevers verantwoordelijk zijn voor het handelen van hun werknemers. Het is van toepassing op alle handelingen die een werknemer onderneemt in dienst van een werkgever die binnen de reikwijdte van zijn taken voor die werkgever valt.
Dit concept kan ook uitgaan van “het principe vanrespondeat superieur ” of “laat de meester antwoorden” en is niet gerelateerd aan de wetten van het Verenigd Koninkrijk van de 18e en 19e eeuw, bekend als de Master and Servant Acts of Masters and Servants Acts.
Belangrijkste leerpunten
- De meester-dienaarregel is een regeling die werkgevers verantwoordelijk maakt voor bepaalde acties van hun werknemers.
- Deze regel kan betrekking hebben op handelingen van werknemers die vallen binnen de reikwijdte van hun reguliere werkzaamheden voor die werkgever.
- De meester-dienaarregel stelt ook dat de werkgever niet op de hoogte hoeft te zijn van het handelen van zijn werknemer om aansprakelijk te worden gesteld voor zijn wandaden.
Inzicht in de Master-Servant Rule
De meester (werkgever) is plaatsvervangend aansprakelijk voor de onrechtmatige daad en wandaden van hun dienaar (werknemer). Het bepalen of een werkgever aansprakelijk wordt gesteld voor de handelingen van een werknemer, hangt echter grotendeels af van de vraag of het vergrijpen van de werknemer deel uitmaakte van het werk voor de werkgever of dat de werknemer handelde uit zijn eigen persoonlijke belangen.
Een zeer belangrijk aspect van de meester-dienaarregel is dat de werkgever geen kennis hoeft te hebben van enig slecht gedrag of nalatigheid van zijn werknemers om verantwoordelijk te worden gehouden voor hun daden. Dit staat bekend als de toezichtplicht.
In de makelaardij kan bijvoorbeeld een toezichthoudende filiaalmanager die geen onethische of illegale activiteiten ontdekt, aanpakt of stopzet, door regelgevende instanties worden bevonden als “nalatig toezicht”. In dat geval wordt het makelaarsbedrijf hoogstwaarschijnlijk aansprakelijk gesteld voor eventuele schade en kunnen er boetes worden opgelegd.
Werkgevers van onafhankelijke contractanten zijn niet onderworpen aan de regel van meester-dienaar.
Aangezien de regel van de meester-dienaar de verantwoordelijkheid bij de werkgever legt om verantwoordelijk te zijn voor elke burgerlijke fout begaan door een werknemer, is het belangrijk voor een werkgever om de richtlijnen voor gepast gedrag van de werknemer op te stellen. Dergelijke richtlijnen kunnen de vorm aannemen van een werknemershandboek, handleiding of gedragscode, training over ethisch gedrag en normen, en goed ontworpen en gepubliceerde procedures voor het detecteren en rapporteren van mogelijk onethisch gedrag.
De meester-dienaar-regel stamt uit het oude Rome, waar het aanvankelijk werd toegepast op de acties van slaven en later op bedienden, dieren en familieleden van het hoofd van een gezin.
Speciale overwegingen
De rechtbanken hebben in sommige respondeat superieure zaken geconstateerd dat werkgevers niet noodzakelijkerwijs aansprakelijk zijn als ze niet wisten dat hun werknemers fraude plegen. Dergelijke bevindingen voeren het argument aan dat de aansprakelijkheid van de werkgever niet van toepassing is omdat er geen sprake was van deelname aan de fraude van de werknemer.
In andere gevallen waarin een werknemer, door handelingen op het werk, een andere werknemer schade berokkent, kan het bedrijf niet aansprakelijk worden gesteld als het een werknemerscompensatieverzekering heeft. Deze polissen betalen geld aan werknemers die tijdens het werk gewond zijn geraakt – en als het ongeval niet te wijten was aan nalatigheid van de werkgever, is de werkgever mogelijk niet aansprakelijk.
De schadevergoeding voor werknemers dekt echter niet alle claims voor letselverzekeringen, en daarom kiezen veel bedrijven ervoor om een werkgeversaansprakelijkheidsverzekering toe te voegen. De aansprakelijkheidsverzekering van een werkgever beschermt bedrijven tegen financiële schade als gevolg van een rechtszaak van een werknemer als gevolg van werkgerelateerde verwondingen die niet worden gedekt door de compensatie van de werknemer.
Voorbeelden van de Master-Servant Rule
Hoewel er verschillende voorbeelden zijn van de master-servant-regel waarin een bedrijf of werkgever aansprakelijk wordt gesteld, is het belangrijk om een advocaat te raadplegen, aangezien elke zaak zijn unieke omstandigheden heeft. Hieronder staan enkele voorbeelden van wanneer een werkgever wel of niet aansprakelijk kan worden gesteld voor de handelingen van een werknemer.
Enron en Arthur Andersen
Een accountant die voor een accountantskantoor werkt, ziet opzettelijk verkeerde verkoopclaims van een fabrikant over het hoofd. Als de fabrikant wordt gecontroleerd en de verkoopclaims worden betwist, kan het accountantskantoor aansprakelijk worden gesteld voor de fouten van de accountant.
Iets soortgelijks gebeurde in 2002. In dat jaar werd Big Five-accountantskantoor Arthur Andersen gedwongen zijn licenties om als Certified Public Accountants (CPA’s) uitte oefenen in te leveren vanwegede controle van Enron. Een rechtbank vond de firma schuldig aan de strafrechtelijke aanklacht wegens belemmering van de rechtsgang, hoewel het Amerikaanse Hooggerechtshof in 2005 de veroordeling ongedaan maakte.9 Tegen die tijd was het bedrijf echter zo goed als gesloten.
Bedrijfsmiddelen
Als een werknemer na werktijd met een bedrijfswagen een auto-ongeluk krijgt, wordt de werkgever hoogstwaarschijnlijk niet aansprakelijk gesteld. Als de werknemer echter tijdens het rijden een ongeval krijgt voor bedrijf of namens het bedrijf, kan de werkgever verantwoordelijk zijn voor eventuele schade die door het ongeval is veroorzaakt.