Een inleiding over reservevaluta’s
Bijna een eeuw lang heeft de Amerikaanse dollar gediend als ‘ Reservevaluta’s zijn vreemde valuta die door centrale banken worden aangehouden. Wanneer een land reserves verwerft, brengt het de valuta niet in algemene omloop. In plaats daarvan parkeert het de reserves op de centrale bank. De reserves worden verworven door middel van handel, waarbij het overnemende land goederen verkoopt in ruil voor valuta.
Reserve-valuta’s smeren dus de wielen van de internationale handel door landen en bedrijven te helpen transacties uit te voeren met dezelfde valuta, een veel eenvoudigere taak dan het afwikkelen van transacties met verschillende valuta’s. Hun populariteit is gemakkelijk te zien: tussen 1995 en 2011 is de hoeveelheid in reserve gehouden valuta met meer dan 730% gestegen, van ongeveer $ 1,4 biljoen tot $ 10,2 biljoen.
Belangrijkste leerpunten
- Een reservevaluta is een wereldwijd erkende nationale valuta die veel wordt gebruikt in de internationale handel en wereldwijde financiën.
- Zo was het Britse pond ooit ’s werelds de facto reservevaluta, terwijl tegenwoordig de Amerikaanse dollar en de euro als reservevaluta’s worden beschouwd.
- Het hebben van een reservevaluta-status heeft zowel voordelen (zoals een lager wisselkoersrisico en grotere koopkracht) als nadelen (zoals kunstmatig lage rentetarieven die activabubbels kunnen stimuleren).
Emittenten van reservevaluta’s
Reservevaluta’s worden doorgaans uitgegeven door ontwikkelde, stabiele landen. De valuta die het meest wordt aangehouden als deviezenreserve is de Amerikaanse dollar, die volgens het Internationaal Monetair Fonds (IMF) eind 2012 bijna 62% van de toegewezen reserves uitmaakte. Andere valuta’s die in reserve worden gehouden, zijn onder meer de euro en de Japanse yen., Zwitserse frank en pond sterling. De dollar, hoewel nog steeds de meest gebruikte reservevaluta, heeft meer concurrentie gekregen van de euro. De euro is gegroeid van iets minder dan 18% van de toegewezen reserves, toen hij in 1999 op de financiële markten werd geïntroduceerd, tot 24% eind 2011.
Het IMF rapporteert zowel toegewezen reserves, wat betekent dat een land de in reserve gehouden valuta heeft geïdentificeerd, als de totale deviezenreserves. Het totale percentage van het totale bezit waaraan reserves zijn toegewezen, is in de loop der jaren gestaag gedaald, van 74% in 1995 tot 55% in 2011. Een groot deel van deze verschuiving kan worden verklaard door veranderende deviezenreserves in opkomende en ontwikkelingslanden. In 1995 hadden geavanceerde economieën ongeveer 67% van de totale deviezenreserves in handen, waarvan 82% toegewezen reserves waren. In 2011 was het plaatje omgedraaid: opkomende landen en ontwikkelingslanden hadden 67% van de totale reserves in handen, met minder dan 39% toegewezen. Opkomende landen hebben nu ongeveer $ 6,8 biljoen aan reservevaluta.
Hoe krijgen valuta’s de reservestatus?
Landen vullen geen aanvraag in om hun valuta reservevaluta te laten worden, en er is geen internationale organisatie die deze status verleent. Om plaats te nemen aan de tafel voor volwassenen, helpt het om een ontwikkeld land te zijn met een grote economie met relatief vrije kapitaalstromen, om een banksysteem te hebben dat in staat is om schuldeiser te zijn en om exportkracht te hebben. Deze vereisten maken de status van reservevaluta tot een rijke wereldclub, tot grote ergernis van veel ontwikkelingslanden. De valuta’s van China (de op een na grootste economie ter wereld), Brazilië (zesde), Rusland (negende) en India (10e) – de BRIC-landen – worden niet als reserve beschouwd, en daarom zijn deze landen meer uitgesproken voorstanders van de oprichting van een reserveland dat niet verbonden is met een bepaald land.
De roep om een wereldwijde valuta wordt luider wanneer de dollar relatief zwak is, aangezien een zwakke dollar de Amerikaanse export goedkoper maakt en handelsoverschotten in andere door export gedomineerde economieën kan uithollen. Critici van een door de dollar gedomineerde valutamarkt hebben erop gewezen dat het voor de VS steeds moeilijker kan worden om de wereldvraag in dollars bij te houden, aangezien het gewicht ervan in de wereldeconomie afneemt. In plaats van de dollar te gebruiken, hebben centrale banken gekeken naar het gebruik van een mandje met valuta’s, de zogenaamde speciale trekkingsrechten. Dit protocol zou de invloed van elk land effectief verminderen en zou ogenschijnlijk een voorzichtiger economisch beleid afdwingen.
Voordelen van reservevalutastatus
Waarom alle drukte rond de status van reservevaluta? Het land zijn dat een reservevaluta uitgeeft, verlaagt de transactiekosten, aangezien beide zijden van de transactie dezelfde valuta hebben en de ene de uwe is. Landen die reservevaluta’s uitgeven, zijn niet blootgesteld aan hetzelfde niveau van wisselkoersrisico’s, vooral als het gaat om grondstoffen, die vaak worden genoteerd en verrekend in dollars.
Omdat andere landen een valuta in reserve willen houden en deze willen gebruiken voor transacties, betekent de hogere vraag lagere financieringskosten door lagere obligatierendementen (de meeste reserves zijn van staatsobligaties). Uitgevende landen kunnen ook lenen in hun eigen valuta en maken zich minder zorgen over het ondersteunen van hun valuta om wanbetaling te voorkomen.
Nadelen van reservevalutastatus
De status van reservevaluta is niet zonder nadelen, en de problemen waarmee de uitgevende landen worden geconfronteerd, onderstrepen waarom volwassen economieën de neiging hebben om wijdverbreide valuta uit te geven. Lage financieringskosten als gevolg van de uitgifte van een reservevaluta kunnen leiden tot verlies van uitgaven door zowel de publieke als de private sector, wat kan resulteren in zeepbellen en een stijgende overheidsschuld. Stimulerende uitgaven in de VS zorgden er bijvoorbeeld voor dat Chinese leiders vreesden voor een zwakke dollar, aangezien dat de waarde van de in dollars luidende schuld van het land zou aantasten.
Je zou ook kunnen stellen dat een deel van de reden waarom de VS zo vrij kon uitgeven, is dat overtollig Chinees spaargeld ergens moest worden geparkeerd, en dat was ergens in de dollar. Dit voorval is niets nieuws; Robert Triffin (bekend van Triffin Dilemma) identificeerde deze tekortkoming terwijl de gouden standaard nog springlevend was. Het niet beheersen van de uitstroom van valuta brengt ook zwakke financiële instellingen in gevaar, en Hollywood (en het echte leven) laat zien hoeveel criminelen dol zijn op dollars.
Hoe zit het met de yuan?
Hoe zit het met de Chinese yuan? China is de op een na grootste economie ter wereld en ontwikkelt zich snel, en het nationale prestige dat gepaard gaat met het hebben van een reservevaluta is waarschijnlijk iets waar de Chinese leiders over kwijlen. Misschien wel de grootste hindernis, behalve dat China een neofiet van economische liberalisering is, is dat de yuan streng wordt gecontroleerd. ” Valutamanipulatie ” was een veel voorkomende uitdrukking tijdens de recente ronde van de Amerikaanse verkiezingen, aangezien veel bedrijven vonden dat de yuan kunstmatig laag werd gehouden om de Chinese export te beschermen. Bovendien beperkt China het aantal obligaties dat buitenlanders kunnen aanhouden, en reservevaluta’s worden meestal aangehouden als staatsobligaties in plaats van harde valuta. Sommige deskundigen zijn van mening dat aanhoudende liberalisering ertoe zou kunnen leiden dat de yuan zich in 2020 bij de reservevalutaclub voegt.
Het komt neer op
In een dergelijke wereldeconomie, waar landen goederen en goederen in zo’n hectisch tempo verschepen, zal de angst voor marktinval als gevolg van monetaire beperkingen de komende jaren waarschijnlijk niet afnemen. De recente financiële crisis heeft de druk op de dollar vergroot, vooral in het licht van de vooruitzichten op de staatsschuld en de politieke crisis. Landen zonder reservevaluta-status vrezen dat hun lot gebonden is aan macro-economische en politieke beslissingen die buiten hun macht liggen. De drang naar een wereldmarkt die minder door de dollar wordt gedomineerd, is niets nieuws, maar net zoals beleggers proberen een mandje met investeringen aan te houden in plaats van een solitaire voorraad, doen centrale banken dat ook als het gaat om het beheer van hun reserves.