Autarkie

Wat is autarkie?

Autarkie verwijst naar een natie die opereert in een staat van zelfredzaamheid. Landen die een autarkiebeleid voeren, worden gekenmerkt door zelfvoorziening en beperkte handel met mondiale partners. De definitie van autarkie komt van het Grieks: autos, wat ‘zelf’ betekent en arkein, wat ‘afweren’ en ‘sterk genoeg is om te volstaan’. Een volledig autarkische natie zou een gesloten economie zijn en zou geen bronnen van externe steun, handel of hulp missen. In de praktijk heeft echter geen enkele moderne natie dit niveau van autarkie bereikt, zelfs niet wanneer zij aan bestraffende sancties is onderworpen. Dit komt doordat de wereldwijde toeleveringsketen echt economisch isolement moeilijk heeft gemaakt, dus elk beleid van autarkie is een kwestie van graden in plaats van een volledig isolement.

Autarkie begrijpen

Autarkie kan worden gezien als een extreme vorm van economisch nationalisme en protectionisme. De motivatie achter een autarkiebeleid is meestal een combinatie van het veiligstellen van de levering van belangrijke goederen en de wens om de afhankelijkheid van andere landen in het algemeen te verminderen. Afhankelijk van het type politieke structuur in een natie, kan het doel om de afhankelijkheid van externe naties te verminderen verband houden met het verminderen van de invloed van concurrerende politieke en economische systemen. Op verschillende momenten in de geschiedenis is autarkie echter voorgesteld door groepen over het hele politieke spectrum. Wanneer autarkie wordt ingekaderd in termen van het thuis houden van binnenlandse uitgaven of het stoppen van de overdracht van rijkdom aan slechte politieke actoren, raakt autarkie populistische thema’s en lijkt het praktisch logisch.

In de praktijk heeft autarkie echter economische nadelen die niet direct zichtbaar zijn in de populistische argumenten. Autarkie werd voor het eerst ondervraagd door econoom  David Ricardo.  Smith suggereerde dat landen zich zouden moeten bezighouden met vrijhandel en zich moeten specialiseren in goederen die ze een absoluut voordeel hebben bij het produceren, om zo meer welvaart te genereren. Dit is een van de belangrijkste argumenten van Smith voor vrijhandel in The Wealth of Nations. Ricardo wijzigde dit argument enigszins en zei dat landen ook goederen zouden moeten produceren waarin ze een  comparatief voordeel hebben. Door gebruik te maken van comparatieve voordelen, kunnen landen samenwerken om meer welvaart te creëren in het mondiale handelssysteem.

Anders gezegd: afzien van de wereldhandel en dit allemaal in eigen land doen, heeft hoge alternatieve kosten voor naties, net als voor individuen. Een gezin dat bijvoorbeeld bezig is met het naaien van hun eigen kleren, het bouwen van hun eigen meubels en het verbouwen van hun eigen voedsel, zal noodzakelijkerwijs minder tijd hebben om buiten het huis te werken voor loon. Dit zal waarschijnlijk resulteren in minder inkomen voor het huishouden en minder werknemers voor werkgevers in de buurt – en uiteindelijk tot een kleinere economie vanwege de hoge mate van zelfvoorziening die wordt uitgeoefend. Dit geldt ook op wereldschaal.

Voorbeelden uit de echte wereld van autarkie

Historisch gezien is autarkisch beleid in verschillende mate geïmplementeerd. West-Europese landen hebben ze ingezet onder mercantilistisch beleid van de 16e tot de 18e eeuw. Dit spoorde economen als Smith, Ricardo en Frederic Bastiat aan om vrijemarkt- en vrijhandelsfilosofieën te verfijnen als tegenargumenten.

Nazi-Duitsland voerde ook een vorm of autarkie in om de strategische voorraad te verzekeren die nodig was voor zijn oorlogsinspanningen. Tegenwoordig is Noord-Korea het belangrijkste voorbeeld van autarkiebeleid. Het economische isolement van Noord-Korea is een mengeling van opzettelijke zelfredzaamheid om de internationale politieke invloed te verminderen en opgelegde zelfredzaamheid omdat het door sancties uit de internationale handel is verwijderd.