Concessieovereenkomst
Wat is een concessieovereenkomst?
Een concessieovereenkomst is een contract dat een bedrijf het recht geeft om een specifiek bedrijf te runnen binnen de jurisdictie van een overheid of op het eigendom van een ander bedrijf, onder bepaalde voorwaarden. Concessieovereenkomsten omvatten vaak contracten tussen de niet-gouvernementele eigenaar van een faciliteit en een concessiehouder of concessiehouder. De overeenkomst verleent de concessiehouder de exclusieve rechten om zijn bedrijf in de faciliteit te exploiteren voor een bepaalde tijd en onder gespecificeerde voorwaarden.
Belangrijkste leerpunten
- Een concessieovereenkomst is een contract dat een bedrijf het recht geeft om een specifiek bedrijf te runnen binnen de jurisdictie van een overheid of op het eigendom van een ander bedrijf, onder bepaalde voorwaarden.
- Concessieovereenkomsten hebben betrekking op mijnconcessies ter waarde van honderden miljoenen dollars, evenals op kleine concessies voor voedsel en dranken in een plaatselijke bioscoop.
- Concessieovereenkomsten zijn op hun best een vorm van uitbesteding waarbij alle partijen kunnen profiteren van comparatieve voordelen.
- Concessieovereenkomsten worden soms gebruikt om te profiteren van andere landen.
Hoe een concessieovereenkomst werkt
Concessieovereenkomsten, ook wel concessieovereenkomsten genoemd, omvatten verschillende bedrijfstakken en zijn er in vele maten. Ze omvatten mijnconcessies ter waarde van honderden miljoenen dollars, evenals kleine concessies voor eten en drinken in een plaatselijke bioscoop. Ongeacht het soort concessie, moet de concessiehouder gewoonlijk de concessievergoeding betalen aan de partij die hem toekent. Deze vergoedingen en de regels waaronder ze kunnen veranderen, worden over het algemeen uitvoerig beschreven in het contract.
Concessieovereenkomsten bepalen meestal de bedrijfsperiode en verzekeringsvereisten, evenals vergoedingen. Betalingen aan een eigenaar van een onroerend goed kunnen huur voor de locatie, een percentage van de verkoopopbrengst of een combinatie van beide omvatten. Eventuele aanvullende verwachtingen kunnen ook in de overeenkomst worden vastgelegd. In de overeenkomst kan bijvoorbeeld worden gespecificeerd welke van de partijen verantwoordelijk is voor nutsvoorzieningen, onderhoud en reparaties.
De voorwaarden van een concessieovereenkomst hangen grotendeels af van de wenselijkheid ervan. Een contract voor het exploiteren van een voedselconcessie in een populair stadion biedt de concessiehouder bijvoorbeeld niet veel stimulansen. Aan de andere kant kan een regering die mijnbouwbedrijven naar een verarmd gebied wil lokken, aanzienlijke prikkels bieden. Deze prikkels kunnen belastingvoordelen en een lager royaltytarief omvatten.
Hoe aantrekkelijker en winstgevender een concessie is, hoe kleiner de kans dat een overheid belastingvoordelen en andere prikkels zal bieden.
Een gemeenschappelijke ruimte voor concessieovereenkomsten tussen overheden en particuliere bedrijven betreft het recht om bepaalde stukken openbare infrastructuur te gebruiken, zoals spoorwegen. Rechten kunnen worden verleend aan individuele bedrijven – resulterend in exclusieve rechten – of aan meerdere organisaties. Als onderdeel van de overeenkomst kan de overheid regels hebben met betrekking tot constructie en onderhoud, evenals doorlopende operationele normen.
Voordelen van concessieovereenkomsten
Concessieovereenkomsten zijn op hun best een vorm van uitbesteding waarbij alle partijen kunnen profiteren van comparatieve voordelen. Vaak zal een land of bedrijf middelen bezitten die het niet over de kennis of het kapitaal beschikt om effectief te gebruiken. Door de ontwikkeling of exploitatie van die middelen uit te besteden aan anderen, is het mogelijk om meer te verdienen dan zij alleen zouden kunnen. Een land kan bijvoorbeeld niet over het kapitaal en de technische vaardigheden beschikken om offshore-oliereserves te benutten. Een concessieovereenkomst met een multinationale oliemaatschappij kan inkomsten en banen voor dat land opleveren.
Concessieovereenkomsten kunnen ook worden gebruikt om risico’s te beheersen. Stel dat een land een aanzienlijk bedrag investeert in de productie van een enkele grondstof. Dat land zal dan een hoog idiosyncratisch risico lopen in verband met de prijs van die grondstof. Zo investeerden de regeringen van Brazilië en Mexico aanzienlijk in staatsoliemaatschappijen. De waarde van hun bezittingen en hun inkomsten daalden aanzienlijk toen de olieprijs in 2020 daalde. Landen die concessies verlenen, lopen mogelijk inkomsten uit concessievergoedingen mis, maar ze riskeren lang niet zoveel kapitaal.
Kritiek op concessieovereenkomsten
Concessieovereenkomsten worden soms gebruikt om te profiteren van andere landen. Zo dwongen buitenlandse landen en bedrijven China tot het verlenen van verschillende concessies in de 19e eeuw en het begin van de 20e eeuw. Deze concessies gaven buitenlandse entiteiten de rechten om spoorwegen en havens in China te ontwikkelen en te exploiteren. Bovendien genoten burgers van andere landen vaak van extraterritorialiteit binnen hun concessies. Extraterritorialiteit betekende dat buitenlandse wetten en rechtbanken juridische geschillen tussen de Chinezen en buitenlanders in de concessies beslechtten. Uiteraard waren de uitspraken van deze rechtbanken vaak in strijd met Chinese bedrijven en consumenten.
Voorbeelden van concessieovereenkomsten
Er bestaat bijvoorbeeld een concessieovereenkomst tussen de regeringen van Frankrijk en het VK en twee particuliere bedrijven met betrekking tot de Kanaaltunnel. De British Channel Tunnel Group Limited en het Franse France-Manche SA exploiteren de Kanaaltunnel, die onder deze overeenkomst vaak de “Kanaaltunnel” wordt genoemd. De tunnel verbindt de twee landen en zorgt voor passagiers- en goederenvervoer per spoor. Het is 50,5 mijl lang en 38,5 mijl loopt onder het Engelse Kanaal door. Dat maakt de Kanaaltunnel tot ’s werelds langste onderwatertunnel en een belangrijk stuk openbare infrastructuur.
Op kleinere schaal opereren verkopers op basis van concessieovereenkomsten die zijn verleend door lokale overheden, bedrijven of andere eigenaren van onroerend goed. Deze activiteit kan restaurants en winkels op grote luchthavens omvatten, verkopers op staatsbeurzen of de verkoop van eten en drinken vanaf stands in staatsparken.