Standaardmodel
Wat is een standaardmodel?
Een standaardmodel wordt door financiële instellingen (FI’s) geconstrueerd om de waarschijnlijkheid te bepalen dat een onderneming of soevereine entiteit kredietverplichtingen niet nakomt. Deze statistische modellen maken vaak gebruik van regressieanalyse met bepaalde marktvariabelen die relevant zijn voor de financiële situatie van een bedrijf om de aard en omvang van het kredietrisico te identificeren .
Intern voert een kredietverstrekker standaardmodellen uit voor kredietblootstelling aan zijn klanten om risicolimieten, prijzen, looptijd en andere voorwaarden te bepalen. Kredietagentschappen berekenen intussen de kansen op wanbetaling met de modellen om kredietratings toe te kennen.
Belangrijkste leerpunten
- Een wanbetalingsmodel wordt door financiële instellingen geconstrueerd om de wanbetalingskansen op kredietverplichtingen door een onderneming of overheidsentiteit te bepalen.
- Standaardmodellen gebruiken vaak regressieanalyse met marktvariabelen die relevant zijn voor de financiële situatie van een bedrijf.
- Kredietverstrekkers gebruiken standaardmodellen voor kredietblootstelling aan hun klanten om risicolimieten, prijzen, looptijd en andere voorwaarden vast te stellen.
- Kredietagentschappen berekenen de kans op wanbetaling met standaardmodellen om kredietbeoordelingen toe te kennen.
Inzicht in standaardmodellen
Voordat een bank of een andere kredietverlenende instelling een klant substantieel krediet verleent, zal zij een standaardmodel opzetten, waarbij alle relevante cijfers worden gebruikt om de potentiële verliesblootstelling te berekenen. De relaties tussen afhankelijke en onafhankelijke variabelen zullen worden vastgesteld, en met de invoer van verschillende sets aannames in het model, zal een output van wanbetalingskansen (onder gevoeligheidsanalyse ) worden geproduceerd.
Een defaultmodel is essentieel voor een standaardlening, maar is ook cruciaal bij het kwantificeren van risico voor meer geavanceerde producten zoals credit default swaps (CDS’en). Voor een CDS, een financieel derivaat of contract waarmee een belegger zijn kredietrisico kan ‘ruilen’ of compenseren met dat van een andere belegger, zouden de koper en verkoper hun eigen standaardmodellen op een onderliggend krediet toepassen om de voorwaarden van de transactie te bepalen.
De brood-en-boteractiviteiten van kredietinstellingen zoals Moody’s en Standard & Poor’s ontwikkelen geavanceerde standaardmodellen. Het doel van deze modellen is om kredietratings aan te wijzen die in de meeste gevallen standaard zijn voor de uitgifte van obligaties (of andere kredietgerelateerde producten) op de openbare markten.
De entiteiten waarvoor een standaardmodel is opgesteld, kunnen bedrijven, gemeenten, landen, overheidsinstanties en voertuigen voor speciale doeleinden zijn. In alle gevallen zal het model de kans op wanbetaling onder verschillende scenario’s inschatten. Over het algemeen geldt dat hoe groter de kans op wanbetaling, hoe hoger de rente die de kredietgever de kredietnemer in rekening zal brengen.
Typen standaardmodellen
Er zijn twee verschillende stromingen over hoe kredietrisico het beste kan worden gemeten, die van invloed zijn op de manier waarop standaardmodellen worden samengevoegd. Zij zijn:
Structurele modellen
Structurele modellen gaan uit van volledige kennis van de activa en passiva van een bedrijf , wat resulteert in een voorspelbare standaardtijd. Deze modellen worden vaak Merton-modellen genoemd, naar de Nobelprijswinnaar Robert C. Merton, en concluderen dat wanbetalingsrisico’s zich voordoen op de vervaldatum als, in dat stadium, de waarde van de activa van een bedrijf lager wordt dan de uitstaande schuld.
Modellen in gereduceerde vorm
Modellen met een gereduceerde vorm zijn daarentegen van mening dat de modelleur in het duister tast over de financiële toestand van het bedrijf. In gebreke blijven wordt behandeld als een onverwachte gebeurtenis die kan worden beheerst door een groot aantal verschillende factoren die in de markt gaande zijn.
Een van de eerste modellen met een gereduceerde vorm was het Jarrow Turnbull-model, dat gebruikmaakt van multi-factor en dynamische analyse van rentetarieven om de kans op wanbetaling te berekenen.
Belangrijk
De meeste banken en kredietbeoordelaars gebruiken een combinatie van structurele en gereduceerde modellen, evenals eigen varianten, om het kredietrisico te beoordelen.
Kritiek op standaardmodellen
Standaardmodellen zijn zeker niet onberispelijk en hebben in de loop der jaren voor veel controverse gezorgd. Een groot voorbeeld is de financiële crisis van 2008.
Kredietagentschappen kregen de schuld gedeeltelijk verantwoordelijk te zijn voor de grote recessie van de late jaren 2000, omdat ze triple-A-ratings gaven aan honderden miljarden dollars aan collateralized debt obligaties (CDO) vol met subprime-leningen.
Met het stempel van goedkeuring van hoge kredietratings werden CDO’s door Wall Street op de markten geprostitueerd. Wat er met die CDO’s is gebeurd, is bekend. Men kan alleen maar hopen dat kredietinstellingen de nodige aanpassingen aan hun standaardmodellen hebben doorgevoerd om toekomstige ongelukken te voorkomen.