De gouden regel van overheidsuitgaven
Wat is de gouden regel van overheidsuitgaven?
De gouden regel, zoals die betrekking heeft op het fiscaal beleid, bepaalt dat een overheid alleen moet lenen om te investeren, en niet om bestaande uitgaven te financieren. Met andere woorden, de overheid zou alleen geld moeten lenen om investeringen te financieren die toekomstige generaties ten goede komen, terwijl de huidige uitgaven moeten worden gedekt en gefinancierd door bestaande of nieuwe belastingen.
Belangrijkste leerpunten
- De ‘gouden regel’ van de overheidsuitgaven is een fiscaal beleid dat stelt dat een regering haar leningen alleen moet verhogen om te investeren in projecten die zich in de toekomst zullen terugbetalen.
- Volgens de Regel moeten bestaande verplichtingen en uitgaven worden gefinancierd door middel van belastingheffing, en niet door het uitgeven van nieuwe staatsschulden.
- De Gouden Regel is toegepast in verschillende Europese en Aziatische landen, maar de VS volgt een dergelijke norm niet en vergroot vaak haar staatsschuld om lopende uitgaven te financieren.
Inzicht in de ‘Gulden Regel’
De term “gouden regel” stamt uit oude geschriften en is te vinden in het Nieuwe Testament, de Talmoed en de Koran. Elk heeft een verhaal dat de gouden regel leert: behandel anderen zoals u wilt dat zij u behandelen. In het fiscaal beleid probeert de gouden regel toekomstige generaties te beschermen tegen overbelasting door schulden door geleend geld alleen te beperken tot investeringen en niet te wegen op toekomstige generaties ten behoeve van de huidige uitgaven.
Deze gouden regel in het fiscaal beleid is in veel landen met succes toegepast. Hoewel de specifieke toepassing ervan van land tot land verschilt, staat het uitgangspunt altijd aan de basis om minder uit te geven dan wat de overheid binnenkrijgt. In de meeste landen die de regel hebben aangenomen, was een grondwetswijziging nodig om de juiste toepassing ervan te garanderen. Landen die een of andere vorm van de gouden regel hebben toegepast, hebben te maken gehad met een vermindering van de tekorten als aandeel van het bruto binnenlands product ( bbp ), na vele jaren van grote tekortuitgaven.
Wereldwijde toepassingen van de gulden regel
Zwitserland heeft een schuldenrem ingevoerd die de overheidsuitgaven beperkt tot de verwachte gemiddelde inkomsten voor de huidige conjunctuurcyclus. Zwitserland is erin geslaagd zijn uitgavengroei sinds 2004 op minder dan 2% per jaar te houden. Ondertussen is het erin geslaagd de economische output sneller te laten groeien dan zijn uitgaven.
Duitsland paste een vergelijkbare schuldenrem toe, waardoor de uitgavengroei tussen 2003 en 2007 tot onder de 0,2% kon worden teruggebracht, waardoor een begrotingsoverschot ontstond. Canada, Nieuw-Zeeland en Zweden probeerden hetzelfde experiment op verschillende momenten, waardoor tekorten in overschotten veranderden. De Europese Unie is begonnen met haar eigen variatie op de gulden regel, door van alle landen met schulden van meer dan 55% van het bbp te eisen dat ze hun structurele tekort terugbrengen tot 0,5% van het bbp of minder.
Geen gouden regel voor de Verenigde Staten
De Verenigde Staten moeten nog een gouden regel codificeren waarvoor een bestedingslimiet vereist is, hoewel wetgevers talloze pogingen hebben gedaan om dit te doen. De Amerikaanse grondwet vereist geen begrotingsevenwicht en legt ook geen beperkingen op aan de uitgaven of uitgifte van staatsschulden.
De begrotingsoverschotten onder president Clinton in de jaren negentig waren het resultaat van tijdelijk beleid met onder meer belastingverhogingen en enkele uitgavenverminderingen. In 1985 keurde het Congres het Gramm-Rudmann-Hollings-wetsvoorstel goed, waarin jaarlijkse tekortdoelstellingen werden gespecificeerd die, indien gemist, een automatisch beslagleggingsproces in gang zouden zetten. Het Hooggerechtshof oordeelde dat de wet ongrondwettig was, en daarom werd deze verlaten.