Financieringsval
Wat is een liquiditeitsval?
Een liquiditeitsval is een tegenstrijdige economische situatie waarin de rentetarieven erg laag zijn en de spaarrentes hoog, waardoor het monetair beleid ondoeltreffend wordt. Voor het eerst beschreven door econoom John Maynard Keynes, tijdens een liquiditeitsval, kiezen consumenten ervoor om obligaties te vermijden en hun geld in contanten te houden vanwege de heersende overtuiging dat de rentetarieven snel zouden kunnen stijgen (wat de obligatiekoersen zou drukken). Omdat obligaties een omgekeerde relatie hebben met rentetarieven, willen veel consumenten geen activa aanhouden waarvan de prijs naar verwachting zal dalen. Tegelijkertijd worden de inspanningen van de centrale banken om economische bedrijvigheid te stimuleren belemmerd, aangezien zij de rentetarieven niet verder kunnen verlagen om investeerders en consumenten te stimuleren.
Belangrijkste leerpunten
- Een liquiditeitsval is wanneer het monetaire beleid ondoeltreffend wordt als gevolg van zeer lage rentetarieven in combinatie met consumenten die liever sparen dan investeren in hoger renderende obligaties of andere beleggingen.
- Hoewel een liquiditeitsval een functie is van economische omstandigheden, is het ook psychologisch, aangezien consumenten vanwege een negatieve economische visie ervoor kiezen om contant geld op te potten in plaats van te kiezen voor hogerbetaalde investeringen.
- Een liquiditeitsval is niet beperkt tot obligaties. Het heeft ook gevolgen voor andere delen van de economie, aangezien consumenten minder uitgeven aan producten, wat betekent dat bedrijven minder geneigd zijn om mensen aan te nemen.
- Enkele manieren om uit een liquiditeitsval te komen, zijn onder meer het verhogen van de rentetarieven, in de hoop dat de situatie zichzelf zal reguleren naarmate de prijzen naar aantrekkelijke niveaus dalen, of hogere overheidsuitgaven.
Inzicht in liquiditeitsvallen
Als de reservebank van een land, zoals de Federal Reserve in de VS, in een liquiditeitsval zou proberen de economie te stimuleren door de geldhoeveelheid te vergroten, zou dat geen effect hebben op de rentetarieven, aangezien mensen niet aangemoedigd hoeven te worden om extra geld aan te houden. contant geld.
Als onderdeel van de liquiditeitsval blijven consumenten geld aanhouden op standaarddeposito’s, zoals spaar- en betaalrekeningen, in plaats van in andere investeringsopties, zelfs wanneer het centrale banksysteem de economie probeert te stimuleren door extra middelen in te brengen. Hoge besparingen van consumenten, vaak ingegeven door de overtuiging dat er een negatieve economische gebeurtenis aan de horizon zal komen, zorgen ervoor dat het monetair beleid over het algemeen ondoeltreffend is.
Het geloof in een toekomstige negatieve gebeurtenis is essentieel, want als consumenten contant geld oppotten en obligaties verkopen, zal dit de obligatiekoersen doen dalen en de opbrengsten stijgen. Ondanks stijgende rendementen zijn consumenten niet geïnteresseerd in het kopen van obligaties, aangezien de obligatiekoersen dalen. Ze geven er de voorkeur aan contant geld aan te houden tegen een lagere opbrengst.
Een opmerkelijk probleem van een liquiditeitsval is dat financiële instellingen problemen hebben om gekwalificeerde leners te vinden. Dit wordt nog verergerd door het feit dat er, nu de rente bijna nul nadert, er weinig ruimte is voor extra prikkels om goed gekwalificeerde kandidaten aan te trekken. Dit gebrek aan leners doet zich ook vaak voor in andere gebieden, waar consumenten doorgaans geld lenen, zoals voor de aankoop van auto’s of huizen.
Tekenen van een liquiditeitsval
Een kenmerk van een liquiditeitsval zijn de lage rentetarieven. Lage rentetarieven kunnen het gedrag van obligatiehouders beïnvloeden, samen met andere zorgen over de huidige financiële toestand van het land, resulterend in de verkoop van obligaties op een manier die schadelijk is voor de economie. Bovendien leiden toevoegingen aan de geldhoeveelheid niet tot veranderingen in het prijsniveau, aangezien het consumentengedrag neigt naar het sparen van geld op manieren met een laag risico. Aangezien een toename van de geldhoeveelheid betekent dat er meer geld in de economie zit, is het redelijk dat een deel van dat geld naar activa met een hoger rendement, zoals obligaties, vloeit. Maar in een liquiditeitsval is dat niet het geval, het wordt gewoon als spaargeld op kasrekeningen opgeslagen.
Een lage rente alleen is niet de definitie van een liquiditeitsval. Om voor de situatie in aanmerking te komen, moet er een gebrek zijn aan obligatiehouders die hun obligaties willen behouden en een beperkt aanbod van investeerders die deze willen kopen. In plaats daarvan geven de investeerders voorrang aan strikte besparingen in contanten boven het kopen van obligaties. Als beleggers nog steeds geïnteresseerd zijn in het houden of kopen van obligaties op momenten dat de rentetarieven laag zijn, zelfs bijna nul procent, dan kwalificeert de situatie zich niet als een liquiditeitsval.
De liquiditeitsval genezen
Er zijn een aantal manieren om de economie te helpen uit een liquiditeitsval te komen. Geen van deze werkt misschien op zichzelf, maar kan ertoe bijdragen dat de consument het vertrouwen krijgt om weer te gaan uitgeven / investeren in plaats van te sparen.
- De Federal Reserve kan de rentetarieven verhogen, wat ertoe kan leiden dat mensen meer van hun geld investeren in plaats van het op te potten. Dit werkt misschien niet, maar het is een mogelijke oplossing.
- Een (grote) prijsdaling. Wanneer dit gebeurt, kunnen mensen het gewoon niet helpen om geld uit te geven. De aantrekkingskracht van lagere prijzen wordt te aantrekkelijk en spaargeld wordt gebruikt om van die lage prijzen te profiteren.
- Overheidsuitgaven verhogen. Als de overheid dat doet, betekent dit dat de overheid betrokken is bij en vertrouwen heeft in de nationale economie. Deze tactiek voedt ook de banengroei.
Overheden kopen of verkopen soms obligaties om de rentetarieven te helpen beheersen, maar het kopen van obligaties in zo’n negatieve omgeving doet weinig, aangezien consumenten graag willen verkopen wat ze hebben als ze dat kunnen. Daarom wordt het moeilijk om de opbrengsten omhoog of omlaag te duwen, en nog moeilijker om consumenten ertoe aan te zetten te profiteren van het nieuwe tarief.
Zoals hierboven besproken, is het, wanneer consumenten bang zijn vanwege gebeurtenissen in het verleden of toekomstige gebeurtenissen, moeilijk om hen ertoe te brengen geld uit te geven en niet te sparen. Overheidsmaatregelen worden minder effectief dan wanneer consumenten meer op zoek zijn naar risico’s en opbrengsten, zoals wanneer de economie gezond is.
Voorbeelden uit de praktijk van liquiditeitsvallen
Vanaf de jaren negentig werd Japan geconfronteerd met een liquiditeitsval. De rentetarieven bleven dalen en toch was er weinig stimulans om investeringen te kopen. Japan had in de jaren negentig te maken met deflatie en heeft in 2019 nog steeds een negatieve rente van -0,1%. De Nikkei 225, de belangrijkste aandelenindex in Japan, daalde van een piek van 39.260 begin 1990, en blijft in 2019 nog steeds ver onder die piek. De index bereikte een meerjarig hoogtepunt van 24.448 in 2018.
Liquiditeitsvallen traden opnieuw op in de nasleep van de financiële crisis van 2008 en de daaropvolgende Grote Recessie, vooral in de eurozone. De rentetarieven waren vastgesteld op 0%, maar na het hoogtepunt van de crisis bleven de investeringen, consumptie en inflatie gedurende enkele jaren gematigd. De Europese Centrale Bank nam op sommige gebieden haar toevlucht tot kwantitatieve versoepeling (QE) en een negatief rentebeleid (NIRP) om zichzelf uit de liquiditeitsval te bevrijden.