Spijt theorie
Wat is spijtentheorie?
De spijttheorie stelt dat mensen spijt anticiperen als ze de verkeerde keuze maken, en ze houden rekening met deze anticipatie bij het nemen van beslissingen. Angst voor spijt kan een belangrijke rol spelen bij het ontmoedigen van iemand om actie te ondernemen of om iemand te motiveren om actie te ondernemen. De spijtentheorie kan van invloed zijn op het rationele gedrag van een belegger en zijn vermogen om beleggingsbeslissingen te nemen die hem of haar niet schaden, aantasten.
Belangrijkste leerpunten
- Spijtentheorie verwijst naar menselijk gedrag met betrekking tot de angst voor spijt, die voortkomt uit het anticiperen van spijt als mensen de verkeerde keuze maken.
- Deze angst kan het rationele gedrag van een persoon beïnvloeden en zijn vermogen om beslissingen te nemen die hem ten goede komen in plaats van die hem nadelig beïnvloeden, aantasten.
- De spijttheorie heeft gevolgen voor beleggers omdat het hen ofwel onnodig risicomijdend kan maken, of het kan hen motiveren om risico’s te nemen die ze niet zouden moeten nemen.
- Tijdens langdurige bullmarkten zorgt de spijtentheorie ervoor dat sommige beleggers zwaar blijven investeren en de tekenen van een op handen zijnde crash negeren.
- Door het beleggingsproces te automatiseren, kunnen beleggers hun angst voor spijt bij het nemen van verkeerde beleggingsbeslissingen verminderen.
Inzicht in spijtentheorie
Bij het beleggen kan de spijtentheorie beleggers ofwel risicomijdend maken, ofwel motiveren om hogere risico’s te nemen. Stel dat een belegger aandelen koopt in een klein groeibedrijf uitsluitend op aanbeveling van een vriend. Na zes maanden daalt het aandeel tot 50% van de aankoopprijs, dus de belegger verkoopt het aandeel en realiseert zich een verlies. Om deze spijt in de toekomst te voorkomen, kan de belegger vragen stellen en eventuele aandelen onderzoeken die de vriend aanbeveelt. Of zou de belegger besluiten om nooit meer serieus te nemen elke belegging aanbeveling van deze vriend, ongeacht de investering fundamentals.
Omgekeerd, stel dat de belegger de aanbeveling van de vriend om de aandelen te kopen niet heeft opgevolgd, en dat de prijs met 50% is gestegen. Om de spijt van het missen te voorkomen, zou de belegger minder risico-avers kunnen worden en in de toekomst waarschijnlijk aandelen kopen die deze vriend aanbeveelt zonder enig achtergrondonderzoek te doen.
Spijt theorie en psychologie
Beleggers kunnen de anticipatie op het beïnvloeden van hun investeringsbeslissingen tot een minimum beperken als ze de psychologie van de spijt-theorie begrijpen en zich hiervan bewust zijn. Beleggers moeten kijken hoe spijt hun investeringsbeslissingen in het verleden heeft beïnvloed en daar rekening mee houden bij het overwegen van een nieuwe kans.
Een belegger kan bijvoorbeeld een grote trendbeweging hebben gemist en vervolgens alleen momentumaandelen verhandeld om te proberen de volgende belangrijke beweging te vangen. De belegger moet zich realiseren dat hij de neiging heeft om gemiste kansen te betreuren en daar rekening mee houden voordat hij besluit in de volgende trending aandelen te beleggen.
Spijtentheorie en marktcrashes
Bij beleggen gaan spijtentheorie en de angst om iets te missen (vaak afgekort als “FOMO”) vaak hand in hand. Dit is vooral duidelijk in tijden van langdurige stijgende markten, wanneer de prijzen van financiële effecten stijgen en het optimisme van beleggers hoog blijft. De angst om een kans om winst te maken mis te lopen, kan zelfs de meest conservatieve en risicomijdende belegger ertoe aanzetten de waarschuwingssignalen van een dreigende crash te negeren.
Irrationele uitbundigheid – een uitdrukking die beroemd werd gebruikt door Alan Greenspan, de voormalige voorzitter van de Federal Reserve – verwijst naar dit buitensporige enthousiasme van investeerders dat de activaprijzen hoger opdrijft dan kan worden gerechtvaardigd door de onderliggende fundamenten van de activa. Dit ongegronde economische optimisme kan leiden tot een zichzelf in stand houdend patroon van investeringsgedrag.
Beleggers beginnen te geloven dat de recente prijsstijging de toekomst voorspelt en ze blijven fors investeren. Activabubbels vormen zich, die uiteindelijk barsten, wat leidt tot paniekverkopen. Dit scenario kan worden gevolgd door een ernstige economische neergang of recessie. Voorbeelden hiervan zijn de beurscrash van 1929, de beurscrash van 1987, de dotcom-crash van 2001 en de financiële crisis van 2007-2008.
Spijtentheorie en het investeringsproces
Beleggers kunnen hun angst voor spijt bij het nemen van verkeerde beleggingsbeslissingen verminderen door het beleggingsproces te automatiseren. Een strategie zoals beleggen in formule, die strikt de voorgeschreven regels volgt voor het doen van investeringen, verwijdert het grootste deel van het besluitvormingsproces over wat te kopen, wanneer te kopen en hoeveel te kopen.
Beleggers kunnen hun handelsstrategieën automatiseren en algoritmen gebruiken voor uitvoering en handelsbeheer. Het gebruik van op regels gebaseerde handelsstrategieën verkleint de kans dat een belegger een discretionaire beslissing neemt op basis van een eerder beleggingsresultaat. Beleggers kunnen ook Robo-adviseurs zijn bij sommige beleggers populair geworden omdat ze toegang bieden tot geautomatiseerd beleggen in combinatie met een goedkoop alternatief voor traditionele adviseurs.