Deeleconomie
Wat is de deeleconomie?
De deeleconomie is een economisch model dat wordt gedefinieerd als een op peer-to-peer (P2P) gebaseerde activiteit voor het verwerven, verstrekken of delen van toegang tot goederen en diensten, die vaak wordt gefaciliteerd door een community-based online platform.
Belangrijkste leerpunten
- De deeleconomie omvat peer-to-peer-transacties op korte termijn om het gebruik van inactieve activa en diensten te delen of om samenwerking te vergemakkelijken.
- De deeleconomie omvat vaak een soort online platform dat kopers en verkopers met elkaar verbindt.
- De deeleconomie groeit en evolueert snel, maar staat voor grote uitdagingen in de vorm van onzekerheid over de regelgeving en bezorgdheid over misbruik.
Inzicht in de deeleconomie
Gemeenschappen van mensen gebruiken al duizenden jaren het gebruik van activa, maar de komst van internet – en het gebruik van big data – heeft het gemakkelijker gemaakt voor eigenaren van activa en degenen die die activa willen gebruiken om elkaar te vinden. Dit soort dynamiek kan ook wel de deeleconomie, gezamenlijke consumptie, deeleconomie of peer-economie worden genoemd.
Deeleconomieën stellen individuen en groepen in staat geld te verdienen met onderbenutte activa. In een deeleconomie kunnen niet-gebruikte bedrijfsmiddelen, zoals geparkeerde auto’s en logeerkamers, worden verhuurd wanneer ze niet worden gebruikt. Op deze manier worden fysieke activa gedeeld als services.
Autodeeldiensten zoals Zipcar kunnen dit idee bijvoorbeeld helpen illustreren. Volgens gegevens van het Brookings Institute blijven privévoertuigen 95% van hun levensduur ongebruikt. In hetzelfde rapport wordt het kostenvoordeel van Airbnb ten opzichte van hotelruimte beschreven, aangezien huiseigenaren gebruikmaken van logeerkamers. De Airbnb-tarieven waren naar verluidt tussen de 30-60% goedkoper dan hoteltarieven over de hele wereld.
De deeleconomie evolueert
De deeleconomie is de afgelopen jaren geëvolueerd en dient nu als een allesomvattende term die verwijst naar een groot aantal online economische transacties die zelfs B2B-interacties ( business to business ) kunnen omvatten. Andere platforms die zijn toegetreden tot de deeleconomie zijn onder meer:
- Co-working-platforms: bedrijven die gedeelde open werkruimten bieden voor freelancers, ondernemers en thuiswerkers in grote stedelijke gebieden.
- Peer-to-Peer-leningsplatforms: bedrijven waarmee individuen geld kunnen lenen aan andere individuen tegen lagere tarieven dan die worden aangeboden via traditionele kredietverleningsentiteiten.
- Modeplatforms: sites waarop individuen hun kleding kunnen verkopen of verhuren.
- Freelanceringsplatforms: sites die aanbieden om freelancers te matchen in een breed spectrum, variërend van traditioneel freelancen tot diensten die traditioneel voorbehouden zijn aan klusjesmannen.
Vooral aangespoord door de groei van Uber en Airbnb, wordt verwacht dat de deeleconomie zal groeien van $ 14 miljard in 2014 naar een voorspelde $ 335 miljard in 2025.
Huidige kritiek op de deeleconomie
Kritiek op de deeleconomie brengt vaak onzekerheid over de regelgeving met zich mee. Bedrijven die verhuurdiensten aanbieden, worden vaak gereguleerd door federale, staats- of lokale autoriteiten; personen zonder vergunning die huurdiensten aanbieden, houden zich mogelijk niet aan deze voorschriften of betalen de bijbehorende kosten niet. Dit zou kunnen betekenen dat ze een voordeel krijgen waardoor ze lagere prijzen kunnen rekenen.
Een andere zorg is dat een gebrek aan overheidstoezicht zal leiden tot ernstig misbruik van zowel kopers als verkopers in de deeleconomie. Dit werd benadrukt door talrijke zeer gepubliceerde gevallen van zaken als verborgen camera’s in gehuurde kamers, rechtszaken over oneerlijke behandeling van carpoolers door de platforms die hen in dienst hebben, en zelfs moorden op klanten door echte of frauduleuze verhuur- en carpoolaanbieders.
Er is ook een angst dat de grotere hoeveelheid informatie die op een online platform wordt gedeeld, raciale en / of gendervooroordelen bij gebruikers kan veroorzaken. Dit kan gebeuren wanneer gebruikers mogen kiezen met wie ze hun huis of auto delen, of vanwege impliciete statistische discriminatie door algoritmen die gebruikers selecteren met kenmerken zoals een slechte kredietgeschiedenis of een strafblad.
Airbnb kreeg bijvoorbeeld te maken met klachten over rassendiscriminatie van Afro-Amerikaanse en Latino potentiële huurders vanwege de algemene voorkeur van gebruikers om niet aan deze klanten te verhuren. Naarmate er meer gegevens worden gepresenteerd en de deeleconomie evolueert, hebben bedrijven binnen deze economie beloofd om vooringenomenheid in zowel hun gebruikers als algoritmen te bestrijden, vaak door opzettelijk de beschikbaarheid van informatie aan en over kopers en verkopers te beperken.