Moeten centrale banken onafhankelijk zijn?

Historisch gezien hebben de Amerikaanse Federal Reserve en centrale banken van andere landen een onverantwoord en contra-efficiënt monetair beleid gevoerd.  Beleidsmakers komen immers steeds in de verleiding om hun eigen portemonnee te vullen ten koste van de koopkracht van hun burgers. Dit heeft geleid totbrute hyperinflatie in landen als Argentinië, Hongarije, Zimbabwe en Duitsland van voor de Tweede Wereldoorlog.2345  In de meeste van dergelijke gevallen besteden regeringen hun eigen budgetbeperkingen.

Critici van centrale banken

In de afgelopen jaren gleden de slecht geadviseerde centrale bankactiviteiten grotendeels onopgemerkt voorbij. Maar onlangs heeft iedereen, van politici tot financiële experts, hun afkeuring uitgesproken over twijfelachtige beleidsbeslissingen en praktijken van de centrale bank.

In een witboek van mei 2016, getiteld ‘The Downside of Central Bank Independence’, stelde Joachim Fels, Global Economic Advisor van PIMCO, dat centrale bankiers ‘amok hadden gemaakt van op een na beste interventies zoals kwantitatieve versoepeling (QE) of een negatief rentebeleid (NIRP), die de financiële markten verstoren en ernstige gevolgen voor de verdeling kunnen hebben. “

Waarom centrale banken onafhankelijk zouden moeten zijn

Centrale banken zijn er grotendeels niet in geslaagd om een ​​neutraal monetair beleid te ontwikkelen, zonder dat directe politieke druk hun beslissingen buitensporig beïnvloedt. Het meest flagrante drietal overtreders, bekend als de Grote Driehedendaagse centrale banken, zijn de Federal Reserve, de Europese Centrale Bank (ECB) en de Bank of Japan (BOJ). In het licht van hun overtredingen hebben moderne analisten opgeroepen tot een brede hervorming van de centrale banken, waarbij onafhankelijkheid van het allergrootste belang is voor elk effectief beleid van de centrale bank.

Storingen van Central Banking

De Fed heeft op twee fronten moeilijkheden ondervonden. Ten eerste was er een enorm datalek door Goldman Sachs Group (NYSE: GS), waar voormalig directeur Joseph Jiampietro naar verluidt vertrouwelijke Fed-informatie had verkregen en gedeeld in een gezamenlijke poging om nieuwe contracten binnen te halen. Deze stap, die Goldman uiteindelijk dwong een schikking van $ 36,3 miljoen te betalen, volgde op een schikking van $ 50 miljoen in oktober 2015, toen een afzonderlijke Goldman-medewerker 35 vertrouwelijke Fed-documenten verkreeg.9

Het tweede belangrijkste probleem had betrekking op inferieure prestaties. Zoals econoom Mohamed El-Erian in juni 2016 voor Bloomberg schreef: “Het onconventionele beleid van de centrale bank is overbelast en bijna uitgeput.”

Meer dan een half decennium van wanhopige aankopen van activa en renteverlagingen door centrale banken heeft uiteindelijk landen opgezadeld met een ongekende schuldenlast, te hoge activamarkten en toenemende ongelijkheid.12

Hoe een nieuwe centrale bank eruit zou kunnen zien

In april 2016 hield het Internationaal Monetair Fonds (IMF) de derde iteratie van een conferentie getiteld “Rethinking Macro Policy”. De algemene consensus was dat centrale banken ten aanzien van traditioneel monetair beleid volledig onafhankelijk moeten blijven.

Joseph T. Salerno, hoogleraar economie aan de Pace University, beveelt een transparanter en beperkt proces aan, gecontroleerd door administratieve bevelen tussen treasury-afdelingen en centrale banken. Dit zou het morele risico van de geldschieter in laatste instantie moeten ontmoedigen en debanden van centrale banken met grote financiële ondernemingen moeten wegnemen, terwijl kiezers in staat zouden worden gesteld meer controle uit te oefenen over het politieke lot van een dergelijk proces.15 De  heer Fels is het daarmee eens en stelt dat het logisch is dat centrale banken samenwerken met regeringen, onder controle van het democratische proces.