Wat is de algemene evenwichtstheorie in de macro-economie?
Algemene evenwichtstheorie is een macro-economische theorie die uitlegt hoe vraag en aanbod in een economie met veel markten dynamisch op elkaar inwerken en uiteindelijk uitmonden in een prijsevenwicht. De theorie gaat ervan uit dat er een kloof is tussen werkelijke prijzen en evenwichtsprijzen.
Het doel van de theorie is om de precieze reeks omstandigheden te identificeren waaronder de evenwichtsprijs waarschijnlijk stabiliteit zal bereiken.
Belangrijkste leerpunten
- De algemene evenwichtstheorie in de macro-economie laat zien hoe vraag en aanbod in een multi-markteconomie op elkaar inwerken en een prijsevenwicht creëren.
- De Franse econoom Léon Walras wordt gecrediteerd voor het ontwikkelen en uitbreiden van de algemene evenwichtstheorie in de late 19e eeuw.
- Walras paste de theorie toe op multi-market settings door een derde goed in zijn model te introduceren, waardoor hij prijsverhoudingen kon berekenen.
- Walras ‘bijdragen aan de theorie hielpen de economie te evolueren naar een studie waarin wiskundige analyse centraal staat.
Léon Walras en algemene evenwichtstheorie
De theorie is het nauwst verbonden met Léon Walras, die in 1874 “Elements of Pure Economics” schreef. Hoeweleerdere economen op het idee vaag hadden gezinspeeld, was hij de eerste die het grondig onder woorden bracht.
Walras begon zijn uitleg van de algemene evenwichtstheorie met een beschrijving van de eenvoudigst denkbare economie. In deze economie waren er maar twee goederen die konden worden geruild, de zogenaamde x en y. Iedereen in de economie werd verondersteld een koper te zijn van een van deze producten en een verkoper van de andere. Volgens dit model zoudenvraag en aanbod van elkaar afhankelijk zijn, omdat het verbruik van elk van de goederen afhankelijk zou zijn van het loon dat wordt verkregen uit de verkoop van elk van de goederen.
De prijs van elk van de goederen zou worden bepaald door een biedproces, dat Walras “tâtonnement” (of “betasten” in het Engels) noemde. Hij beschreef dit in termen van een individuele verkoper die de prijs van een goed op de markt oproept en consumenten die reageren door te kopen of niet te betalen. Door middel van een proces van vallen en opstaan, zou de verkoper de prijs aanpassen aan de vraag – en zo de evenwichtsprijs vaststellen. Walras geloofde dat er geen ruil van goederen zou plaatsvinden totdat de evenwichtsprijs was bereikt, een veronderstelling die door anderen is bekritiseerd.
Instellingen voor meerdere markten
Bij het beschrijven van evenwicht op een grotere schaal, paste Walras dit principe toe op omgevingen met meerdere markten, die veel ingewikkelder zijn. Hij introduceerde een derde goed aan zijn model, genaamd z. Hieruit konden drie prijsverhoudingen worden bepaald, waarvan er één overbodig zou zijn omdat er geen informatie zou worden gegeven die niet op basis van de andere kon worden geïdentificeerd. Dit overtollige goed zou kunnen worden geïdentificeerd als de norm waarmee alle andere prijsverhoudingen kunnen worden uitgedrukt. De standaard zou een leidraad zijn voor valutakoersen.
Het komt neer op
Theoretisch had Walras ‘theorie transformationele effecten. Economie, voorheen een literaire en filosofische discipline, werd nu gezien als een deterministische wetenschap. Zijn volharding dat economie kan worden teruggebracht tot gedisciplineerde wiskundige analyse, blijft vandaag bestaan.
In recentere bewoordingen kan ook worden gezegd dat de evenwichtstheorie van Walras langdurige effecten heeft. Het vervaagt de scheidslijn tussen micro-economie en macro-economie, aangezien de economie die betrekking heeft op individuele huishoudens en bedrijven niet los kan worden gezien van de macro-economie.