Positielimiet

Wat is een positielimiet?

Een positielimiet is een vooraf ingesteld eigendomsniveau dat is vastgesteld door beurzen of toezichthouders en dat het aantal aandelen of derivatencontracten beperkt dat een handelaar, of een gelieerde groep handelaren en investeerders, mag bezitten. Positielimieten worden ingesteld om te voorkomen dat iemand zijn eigendomsbeheer, rechtstreeks of via derivaten, gebruikt om eenzijdige controle uit te oefenen over een markt en zijn prijzen.

Positielimieten begrijpen

Positielimieten zijn eigendomsbeperkingen waar de meeste individuele handelaren zich nooit zorgen over hoeven te maken dat ze worden geschonden, maar die een belangrijk doel vormen in de derivatenwereld. De meeste positielimieten zijn simpelweg te hoog ingesteld om door een individuele handelaar te worden bereikt. Individuele handelaren zouden echter dankbaar moeten zijn dat deze limieten van kracht zijn, omdat ze een niveau van stabiliteit op de financiële markten bieden door te voorkomen dat grote handelaren, of groepen handelaren en investeerders, de marktprijzen manipuleren met behulp van derivaten om de markt in het nauw te drijven.

Door bijvoorbeeld call-opties of futures contracten te kopen, kunnen grote investeerders of fondsen controleposities opbouwen in bepaalde aandelen of grondstoffen zonder zelf activa te hoeven kopen. Als deze posities groot genoeg zijn, kan de uitoefening ervan het machtsevenwicht in de stemblokken van bedrijven of grondstoffenmarkten veranderen, waardoor de volatiliteit op die markten toeneemt.

In 2010 kocht een hedgefonds genaamd Armajaro Holdings bijvoorbeeld bijna een kwart miljoen ton cacao en veroorzaakte een prijsbeweging die statistisch ongebruikelijk was. Cacao bereikte in het begin van het jaar recordhoogtes en futurescontracten bevonden zich in de hoogste staat van backwardation ooit. Cacao piekte begin 2011 in waarde, maar begon vanaf daar te dalen. Zes jaar later verloor het fonds geld aan zijn cacao-investeringen toen de prijs van cacao in 2016 met 34 procent daalde en op weg was naar de laagste prijzen in tien jaar. De aflevering toonde twee observatiepunten: pogingen in de bochten kunnen statistisch ongebruikelijke prijsschommelingen veroorzaken, en de inspanning is notoir moeilijk en zelden de moeite waard.

Hoe positielimieten worden bepaald

Positielimieten worden contractueel bepaald op een netto equivalente basis. Dit betekent dat een handelaar die één optiecontract bezit dat 100 futurescontracten beheert, op dezelfde manier wordt beschouwd als een handelaar die 100 individuele futurescontracten bezit. Het draait allemaal om het meten van de controle die een handelaar over een markt kan uitoefenen.

Positielimieten worden op intraday-basis toegepast. Hoewel sommige financiële regels van toepassing zijn op het aantal posities of de blootstelling dat een handelaar aan het einde van de handelsdag heeft, zijn positielimieten van toepassing gedurende de hele handelsdag. Als een handelaar op enig moment tijdens de handelsdag de positielimiet overschrijdt, overtreedt hij de limiet. Merk op dat handelaren in sommige gevallen ook een vrijstelling kunnen krijgen van een opgelegde positielimiet van de Commodities Futures Trading Commission (CFTC).

Een andere vorm van beperkende invloed op marktprijzen zijn de veranderingsmargevereisten. Stijgende margevereisten mogen een individuele investeerder of een groep investeerders niet hinderen, maar het zal de kapitaalreserves vergroten die nodig zijn om hetzelfde aantal posities aan te houden, waardoor het veel duurder wordt om de markt te veroveren.

Zo zijn in 2011 de margevereisten voor Goud en Zilver gewijzigd. Dit zorgde voor een effectieve verlaging van de prijzen toen ze op dat punt een piek bereikten en sindsdien niet meer zijn gestegen in de buurt van die hoogtepunten.