Rationele verwachtingen theorie

Wat is de theorie van rationele verwachtingen?

De theorie van rationele verwachtingen is een concept en modelleertechniek die veel wordt gebruikt in de macro-economie. De theorie stelt dat individuen hun beslissingen baseren op drie primaire factoren: hun menselijke rationaliteit, de informatie waarover ze beschikken en hun ervaringen uit het verleden.

De theorie suggereert dat de huidige verwachtingen van mensen van de economie zelf in staat zijn om de toekomstige toestand van de economie te beïnvloeden. Dit voorschrift staat in contrast met het idee dat overheidsbeleid financiële en economische beslissingen beïnvloedt.

Inzicht in de theorie van rationele verwachtingen

De theorie van rationele verwachtingen is het dominante veronderstellingsmodel dat wordt gebruikt in bedrijfscycli en financiën als hoeksteen van de efficiënte markthypothese (EMH). 

Economen gebruiken vaak de leer van rationele verwachtingen om verwachte inflatiecijfers of een andere economische toestand te verklaren. Als de inflatie in het verleden bijvoorbeeld hoger was dan verwacht, zouden mensen dit, samen met andere indicatoren, kunnen beschouwen als een indicatie dat toekomstige inflatie ook de verwachtingen zou kunnen overtreffen.

Het gebruik van het idee van “verwachtingen” in de economische theorie is niet nieuw. In de jaren dertig legde de beroemde Britse econoom John Maynard Keynes de verwachtingen van de mensen over de toekomst – die hij ‘golven van optimisme en pessimisme’ noemde – een centrale rol toe bij het bepalen van de conjunctuurcyclus.

De feitelijke theorie van rationele verwachtingen werd echter voorgesteld door John F. Muth in zijn baanbrekende paper “Rational Expectations and the Theory of Price Movements”, gepubliceerd in 1961 in het tijdschrift Econometrica. Muth gebruikte de term om talloze scenario’s te beschrijven waarin een uitkomst gedeeltelijk afhangt van wat mensen verwachten dat er zal gebeuren. De theorie niet te vangen totdat de jaren 1970 met Robert E. Lucas, Jr. en de neoklassieke revolutie in de economie.

De invloed van verwachtingen en resultaten

Verwachtingen en uitkomsten beïnvloeden elkaar. Er is een voortdurende feedbackstroom van resultaten uit het verleden naar huidige verwachtingen. In terugkerende situaties is de manier waarop de toekomst zich uit het verleden ontvouwt meestal stabiel, en mensen passen hun voorspellingen aan om aan dit stabiele patroon te voldoen.

Deze leerstelling wordt gemotiveerd door de gedachte die Abraham Lincoln ertoe bracht te beweren: “Je kunt sommige mensen altijd voor de gek houden, en soms alle mensen, maar je kunt niet alle mensen altijd voor de gek houden. ”

Vanuit het perspectief van de rationele verwachtingstheorie is de verklaring van Lincoln doelgericht: de theorie ontkent niet dat mensen vaak voorspellingsfouten maken, maar het suggereert wel dat fouten niet voortdurend zullen terugkeren.

Omdat mensen beslissingen nemen op basis van de beschikbare informatie in combinatie met hun ervaringen uit het verleden, zullen hun beslissingen meestal correct zijn. Als hun beslissingen correct zijn, zullen dezelfde verwachtingen voor de toekomst ontstaan. Als hun beslissing onjuist was, zullen ze hun gedrag aanpassen op basis van de fout uit het verleden.

Rationele verwachtingen theorie: werkt het?

De economie is sterk afhankelijk van modellen en theorieën, waarvan er vele met elkaar samenhangen. Rationele verwachtingen hebben bijvoorbeeld een kritische relatie met een ander fundamenteel idee in de economie: het concept van evenwicht. De geldigheid van economische theorieën – werken ze zoals ze zouden moeten bij het voorspellen van toekomstige staten? – is altijd betwistbaar. Een voorbeeld hiervan is de voortdurende discussie over het feit dat bestaande modellen de oorzaken van de financiële crisis van 2007-2008 niet kunnen voorspellen of ontwarren.

Omdat bij economische modellen talloze factoren betrokken zijn, is het nooit een simpele kwestie van werken of niet werken. Modellen zijn subjectieve benaderingen van de werkelijkheid die zijn ontworpen om waargenomen verschijnselen te verklaren. De voorspellingen van een model moeten worden getemperd door de willekeur van de onderliggende gegevens die het probeert uit te leggen, en de theorieën die de vergelijkingen aansturen. 

Toen de Federal Reserve besloot een kwantitatief versoepelingsprogramma te gebruiken om de economie door de financiële crisis van 2008 heen te helpen, schiep ze onbewust onbereikbare verwachtingen voor het land. Het programma verlaagde de rentetarieven gedurende meer dan zeven jaar. Dus, volgens de theorie, begonnen mensen te geloven dat de rentetarieven laag zouden blijven.