Hoe de financiële crisis van 2008 de banksector heeft getroffen
Op korte termijn heeft de financiële crisis van 2008 de banksector getroffen door banken ertoe te brengen geld te verliezen door wanbetalingen op hypotheken, interbancaire leningen te bevriezen en krediet aan consumenten en bedrijven op te drogen. Op de veel langere termijn had de financiële crisis een impact op het bankwezen doordat er internationaal nieuwe regelgevende maatregelen werden genomen via Basel III en in de Verenigde Staten via de Dodd-Frank Wall Street Reform and Consumer Protection Act.
Belangrijkste leerpunten
- Maatregelen die na de financiële crisis werden genomen, waren bedoeld om zowel banken als hun leden te beschermen.
- Enkele van de belangrijkste effecten op banken waren gericht op het beheer van de schulden, de vergoedingen en de beschikbare middelen.
- De Dodd-Frank Act werd in 2010 aangenomen en zorgt ervoor dat banken worden gehouden aan een hoge standaard van liquiditeit en beschikbare activa om risico’s te beperken.
- Sommige financiële experts vinden de wet te streng en hebben sindsdien geprobeerd deze in te trekken.
Voorafgaand aan de crisis
Voordat de financiële crisis in 2008 toesloeg, hadden de in de VS aangenomen regelgeving de banksector onder druk gezet om meer consumenten een huis te laten kopen. Vanaf 2004 kochten Freddie Mac enorme hoeveelheden hypotheekactiva, waaronder risicovolle Alt-A-hypotheken. Ze brachten hoge vergoedingen in rekening en ontvingen hoge marges op deze subprime-hypotheken, waarbij ze de hypotheken ook gebruikten als onderpand voor het verkrijgen van private label- hypotheekgebaseerde zekerheden.
Veel buitenlandse banken kochten Amerikaanse schulden met onderpand omdat subprime-hypotheekleningen werden gebundeld in schuldverplichtingen met onderpand en verkocht aan financiële instellingen over de hele wereld.
Toen steeds meer Amerikaanse consumenten hun hypotheekleningen in gebreke bleven, verloren Amerikaanse banken geld op de leningen, net als banken in andere landen. Banken leenden elkaar niet langer en het werd voor consumenten en bedrijven moeilijker om krediet te krijgen.
Na de wereldwijde financiële crisis van 2008
Nu de VS in een recessie belandden, kelderde de vraag naar geïmporteerde goederen, wat bijdroeg aan een wereldwijde recessie. Het vertrouwen in de economie nam een duikvlucht, net als de aandelenkoersen op beurzen wereldwijd.
In de hoop een nieuwe financiële crisis te voorkomen, heeft het internationale Bazels Comité in december 2009 een reeks voorstellen ingediend voor nieuwe kapitaal- en liquiditeitsnormen voor de wereldwijde banksector. De hervormingen, bekend als Basel III, werden in november 2010 door de G-20 aangenomen, maar de commissie liet het aan de lidstaten over om de normen in hun eigen land te implementeren.
De Dodd-Frank Act
In de VS vereist de Dodd-Frank Act, aangenomen in 2010, bankholdings met meer dan $ 50 miljoen aan activa dat ze zich houden aan strikte kapitaal- en liquiditeitsnormen en stelt nieuwe beperkingen voor incentive-compensatie.
De wetgeving creëerde ook de Financial Stability Oversight Council, die de Federal Reserve Bank en andere agentschappen omvat met het doel de regulering van grotere, “systeemrelevante” banken te coördineren. De gemeente kan grote banken opsplitsen die vanwege hun omvang een risico kunnen vormen. Er is een nieuw Fonds voor Ordelijke Liquidatie opgericht om financiële steun te verlenen bij de liquidatie van grote financiële instellingen die in de problemen komen.
Sommige critici beweren echter dat de wet die in 2010 door het Amerikaanse Congres is aangenomen, een sterk verzwakte versie is van het wetsvoorstel dat oorspronkelijk door president Barack Obama was voorgesteld en tijdens de ontwikkeling ervan werd afgezwakt door manoeuvreren door wetgevende en lobbyisten.
Ondertussen blijft de uiteindelijke impact van de financiële crisis zich ontvouwen. De wet bevat bijvoorbeeld ook meer dan 90 bepalingen die regelgeving vereisen door de Amerikaanse Securities and Exchange Commission (SEC), samen met tientallen andere bepalingen waarin de SEC discretionaire regelgevende bevoegdheid heeft gekregen. Vanaf februari 2019 heeft de SEC definitieve regels aangenomen voor 67 verplichte regelgevende bepalingen van de Dodd-Frank Act.
Er zijn regels aangenomen om meer transparantie te brengen in de markten voor swapfondsen en hedgefondsen, om investeerders zeggenschap te geven over de beloning van bestuurders, zoals het opzetten van een klokkenluidersprogramma voor schendingen van de effectenwetgeving.
Inzicht adviseur
Arie Korving, CFP® Korving & Company LLC, Suffolk, VA
De financiële crisis die in 2008 begon, heeft de banksector gedecimeerd. Een aantal banken ging ten onder, andere moesten worden gered door regeringen en weer anderen werden gedwongen tot fusies met sterkere partners. De gewone aandelen van banken werden verpletterd, hun preferente aandelen werden ook verpletterd, dividenden werden verlaagd en veel beleggers verloren een deel of al hun geld.
De redenen hiervoor waren complexer dan algemeen wordt aangenomen. Het simpele antwoord was dat het ontstond doordat de bubbel van de behuizing barstte, maar dat is de oppervlakte van het probleem. Een deel van het probleem was een liquiditeitsprobleem als gevolg van de door de overheid vereiste ‘mark to market’-boekhouding en een deel was het aantal slechte hypotheekleningen dat banken in hun boeken hadden. De les voor aandeelhouders is diversificatie. Helaas hadden veel mensen veel van hun investeringen in bankaandelen omdat ze zulke hoge dividenden betaalden.