James Tobin
Wie was James Tobin?
James Tobin was een neo-keynesiaanse econoom die in 1981 de Nobelprijs voor de Herdenking van Economische Wetenschappen ontving voor zijn onderzoek naar het financiële systeem en de impact ervan op inflatie en werkgelegenheid.
Tobin was lid van de Raad van Bestuur van de Federal Reserve en de Raad van Economische Adviseurs, en hij gaf les aan Yale University en Harvard University. Zijn bekendste idee is de Tobin-belasting, een belasting op deviezentransacties om valutaspeculatie te verminderen, waarvan Tobin dacht dat deze verkwisting en contraproductief was voor de economische groei.
Belangrijkste leerpunten
- James Tobin was een neo-keynesiaanse econoom die de relaties tussen de financiële markt en macro-economie bestudeerde.
- Tobin was vooral bekend vanwege zijn ontwikkeling van de theorie van portefeuilleselectie en zijn voorstel om valutatransacties te belasten.
- Tobin ontving in 1981 de Nobelprijs voor de economie.
James Tobin begrijpen
James Tobin werd geboren op 5 maart 1918 in Champaign, Illinois. Hij was een vroegrijpe student die in wezen in een opwelling slaagde voor het toelatingsexamen van Harvard, zoals zijn vader suggereerde dat hij zich aanmeldde en hij had geen speciale moeite gedaan om zich voor te bereiden.
Hij bezocht de school met een studiebeurs en ontwikkelde een sterke interesse in de keynesiaanse economie. Hij studeerde summa cum laude af in 1939 en ging verder met zijn studie, ook aan Harvard. Hij behaalde zijn masterdiploma in 1940, voordat hij vertrok om te werken voor het Office of Price Administration and Civilian Supply en de War Production Board in Washington, DC. Hij trad toe tot de Amerikaanse marine na de aanval op Pearl Harbor.
Na de oorlog keerde hij terug naar Harvard om zijn Ph. D.in economie, die hij in 1947 voltooide. Dat jaar werd hij verkozen tot Junior Fellow van de Harvard Society of Fellows. Na drie jaar onderzoek in het buitenland te hebben gedaan, ging hij in 1950 naar Yale. In 1957 werd hij benoemd tot Sterling Professor of Economics aan Yale.
Naast lesgeven en onderzoek doen, trad Tobin ook op als adviseur en medewerker voor verschillende tijdschriften en kranten, waarin hij commentaar leverde op actuele gebeurtenissen en hun economische implicaties. Hij werd benoemd tot lid van de Raad van Economische Adviseurs van president Kennedy, en hij bleef zijn adviserende rol tijdens het presidentschap van Lyndon Johnson vervullen. Ontslagen door de opvolger van Johnson, Richard Nixon, werd Tobin in 1971 president van de American Economic Association.
Nadat hij in 1981 de Nobelprijs voor economie had gewonnen, ging Tobin in 1988 met pensioen bij Yale. Hij bleef schrijven tot aan zijn dood op 11 maart 2002. Pas in 2009 stelde de Britse toezichthouder Adair Turner een “Tobin Tax” voor aan een steeds grotere valutaspeculatiemarkt onderdrukken dat het werk van Tobin internationale krantenkoppen zou halen.
Bijdragen van James Tobin
Als neo-keynesiaan heeft Tobin een groot deel van zijn carrière besteed aan het helpen ontwikkelen van micro-economische grondslagen voor keynesiaanse macro-economische theorieën en modellen, met een bijzondere interesse in financiële markten en hun macro-economische implicaties.
Portfolioselectietheorie
James Tobin won in 1981 de Nobelprijs voor de Memorial Prize in Economics voor zijn ontwikkeling van de theorie van portefeuilleselectie. Portefeuilleselectietheorie beschrijft hoe veranderingen op de financiële markten de investeringsbeslissingen van huishoudens en bedrijven over verschillende activaklassen beïnvloeden.
Volgens de theorie zullen huishoudens en bedrijven kiezen uit verschillende reële en financiële activa om aan te houden (of schulden aan te gaan) in hun portefeuilles op basis van de gewogen risico’s en het verwachte rendement.
Tobin benadrukte dat portefeuilleselectie het transmissiemechanisme vormt waarmee het monetaire en consumptie, investeringsuitgaven, werkgelegenheid en inflatie, kan beïnvloeden.
Tobin Tax
In de nasleep van de ineenstorting van de Bretton Woods overeenkomst en de ontwikkeling van verschillende gekoppelde en zwevende valutakoersen over de hele wereld, stelde Tobin een kleine belasting per transactie op valutatransacties voor om speculatie in de vorm van frequente, grote, valutatransacties op korte termijn.
Gezien de omvang van grote internationale financiële instellingen in verhouding tot de omvang van veel opkomende economieën, kunnen grote speculatieve valutaschommelingen grote macro-economische gevolgen hebben voor kleinere economieën.
Een Tobintaks is bedoeld om het effect van dergelijke speculatie voor deze economieën op te vangen. Later zouden economen en financiers soortgelijke belastingen op andere soorten financiële activatransacties voorstellen, het meest bekend in de nasleep van de wereldwijde financiële crisis en de Grote Recessie.
Tobin’s Q
Gebaseerd op een eerder idee van econoom Nicholas Kaldor, is de Q van Tobin de verhouding tussen de marktwaarde van een actief en de boekwaarde (of vervangingswaarde). In financiële termen duidt een Q-waarde groter dan één op een overgewaardeerd activum; minder dan één duidt op een ondergewaardeerd actief, wat een kans kan zijn.
In de macro-economie is Tobins Q bedoeld om te worden begrepen als een van de bepalende factoren voor investeringsuitgaven door bedrijven; van een bedrijf met een Q groter dan één wordt verwacht dat het de winst herinvesteert in kapitaaluitgaven, waardoor Q weer teruggaat naar één.
Met betrekking tot de aandelenmarkt als geheel wordt Tobin’s Q wel eens een voorlopende indicator genoemd, die vlak voor en tijdens recessies sterk kan dalen. Het is op grote schaal gebruikt in zakelijk, economisch en juridisch onderzoek om uit te leggen hoe verschillende regelgevende en corporate governance-regelingen de bedrijfswaarde beïnvloeden.
Tobit Modellering
Tobit-modellering is een econometrische techniek om de invloed te schatten die een reeks onafhankelijke variabelen kan hebben op een afhankelijke variabele waarvan de mogelijke waarden beperkt zijn, of “gecensureerd”, boven of onder een bepaalde drempel (meestal nul). Een Tobit-model kan bijvoorbeeld geschikt zijn bij het modelleren van de vraag naar een consumptiegoed of het aantal gewerkte uren door een groep werknemers, waar negatieve cijfers niet echt mogelijk zijn.