5 invloedrijke banken in de geschiedenis
Bankieren vormt de basis van ons financiële systeem. Financiële instortingen, zoals de crash van 1929 en de subprime-hypotheek en kredietcrisis van 2008, maken dit overduidelijk. Als banken niet naar behoren functioneren, volgt de economie, en net als veel andere financieringselementen is ook het bankwezen door de eeuwen heen geëvolueerd.
Mayer en Nathan Rothschild
getto in Duitsland. In de 18e eeuw belette christelijke woekerwetten veel mensen om met winst te lenen, waardoor het handelsbankieren een van de weinige transacties was die een Joods individu gemakkelijk kon ondernemen. Mayer deed dat door een netwerk op te bouwen door tegen lage tarieven te lenen aan politiek belangrijke heren en prinsen. Hij gebruikte zijn connecties om een familiefortuin te creëren door zijn zonen op te leiden in het bankieren voordat hij ze naar het buitenland stuurde.
Met de kinderen van Mayer Rothschild verspreid over Europa, werd de bank van Rothschild de eerste bank die de grenzen overschreed. Zijn zoon Nathan nam de leidende rol in baanbrekende internationale financiën over. Met behulp van duiven om met zijn broers en zussen te communiceren, trad Nathan op als een centrale bank voor Europa – hij bemiddelde in aankopen voor koningen, redde nationale banken en financierde infrastructuur, zoals spoorwegen, die de industriële revolutie zouden helpen op gang brengen.
Junius en JP Morgan
Dit duo van vader en zoon bracht echte financiën naar Amerika. Junius Morgan hielp George Peabody de banden van Amerika met de kapitaalmarkten in Engeland te verstevigen. De Engelsen waren de belangrijkste kopers van de staatsobligaties die werden gebruikt om Amerika op te bouwen. Zijn zoon, reorganisatie van industrieën van vele concurrerende belangen naar een of twee grote trusts met een enorme macht en kapitaal.
Deze consolidatie van de macht stelde Amerika in staat om in de 20e eeuw vooruit te schieten in de productie en joeg JP naar het hoofd van Wall Street. Tot de oprichting van de Federal Reserve Bank waren Morgan en zijn syndicaten het centrale banksysteem van Amerika.
Paul Warburg
De tussenkomst van JP Morgan in de Bank Panic van 1907 onderstreepte de noodzaak van een sterker banksysteem in Amerika. Paul Warburg, een bankier bij Kuhn, Loeb & Co., hielp Amerika een modern centraal banksysteem te brengen.
Warburg kwam naar Amerika vanuit Duitsland, een land dat lang gewend was aan het concept van centraal bankieren. Zijn geschriften en betrokkenheid bij commissies hebben het ontwerp van de Federal Reserve sterk beïnvloed en aangemoedigd. Helaas kwam een van zijn belangrijkste punten, de politieke neutraliteit van de Fed, in het gedrang toen de president de exclusieve bevoegdheid kreeg om de leiders van de Fed te kiezen. Warburg bleef tot aan zijn dood de Fed steunen en eraan werken, maar hij weigerde een hogere functie dan vice-voorzitter te aanvaarden.
Amadeo P. Giannini
Vóór Amadeo Giannini waren de banken op Wall Street het toonbeeld van elitarisme. Een gewoon persoon kon het House of Morgan niet binnenlopen en een bankrekening openen, net zo min als ze Buckingham Palace konden betreden en de slaapkamers konden gebruiken. Giannini veranderde dit allemaal door er zijn levensdoel van te maken om voor de kleine man te vechten. Giannini bouwde zijn bank op door spaarders te werven met advertenties en door alle soorten leningen te verstrekken in zijn thuisstaat Californië.
Wat ooit de Bank of America zou worden, werd bijna ontspoord door Wall Street toen Giannini met pensioen ging. Het bestuur bracht een Wall Streeter binnen om Giannini te vervangen en de man werd raider, ontmantelde het banknetwerk en verkocht het aan vrienden op Wall Street. Giannini kwam uit pensionering en won een proxy-strijd om zijn bank opnieuw over te nemen.
Eenmaal gebeten, tweemaal verlegen, ging Giannini nooit echt met pensioen tot aan zijn dood in 1949. Hij zal niet alleen herinnerd worden als een van de weinige niet-Wall Streeters die de straat op gingen en wonnen, maar ook als de man die begon met de democratisering van het bankwezen.. Misschien wel het meest blijvende monument voor zijn levenswerk is de status van Californië als een van ’s werelds grootste economieën – grotendeels dankzij financiering en krediet verstrekt door Amadeo Giannini.
Charles Merrill
Als erfgenaam van het werk dat Giannini begon, had Charles E. Merrill al een succesvol zakenbankbedrijf opgebouwd en was hij half met pensioen toen EA Pierce en Co. hem vroegen om hun bedrijf te runnen. Merrill was het daarmee eens, op voorwaarde dat zijn naam aan het bedrijf werd toegevoegd en dat hij stevige controle kreeg over de richting van het bedrijf. Hij maakte van de nieuwe gelegenheid gebruik om zijn ideeën over ‘volkskapitalisme’ uit te proberen, een concept dat hij zijn hele leven had opgebouwd.
De oorspronkelijke firma van Merrill was nauw betrokken geweest bij de financiering van winkelketens zoals Safeway, en Merrill wilde lessen trekken uit winkelketens (dwz kleinere marges maar grotere verkopen) om een retailbanksector te creëren. Merrill zag twee obstakels voor zijn visie: gebrek aan opleiding en wantrouwen na de misstanden die leidden tot de crash van 1929.
Merrill viel deze problemen frontaal aan. Hij en zijn medewerkers schreven honderden pamfletten over beleggen en hielden seminars voor gewone mensen. Merrill heeft op deze seminars zelfs gratis kinderopvang opgezet, zodat beide echtgenoten aanwezig konden zijn. Zijn educatieve drive was gericht op het demystificeren van investeringen en de markt voor het grote publiek.
Merrill ontraadde ook de werking van zijn firma door de “Tien Geboden” te publiceren in een jaarverslag van 1949. Het was een publieke garantie dat het bedrijf zich zou gedragen op een manier die aan de eisen voldeed en de angsten van zijn klanten wegnam. Het eerste gebod was dat het belang van de klant altijd voorop staat.
De geboden lijken nu voor de hand liggend – zeven en acht hebben te maken met de openbaarmaking van interesse in aanbiedingen en een waarschuwing vooraf over de verkoop van effecten door het bedrijf – maar ze waren een revolutie in de manier waarop bedrijven in die tijd kleine klantenrekeningen benaderden. Merrill stierf voordat hij de heropleving van de individuele investeerder zag en de voordelen die zijn beleid voor het bedrijf had, maar hij wordt gecrediteerd met zowel het besef als het bedenken van de uitdrukking ‘Wall Street naar Main Street brengen’.
Een werk in uitvoering
De evolutie van het bankwezen is nog lang niet voorbij. Onze reis begon met de mechanica van het bankwezen en eindigde met de democratisering van financiën voor iedereen. Het is een vreemde gedachte dat de meeste banken 70 jaar geleden gewoon zouden weigeren zaken te doen met de kleine man. Zelfs in de afgelopen 100 jaar zijn er dramatische verschuivingen geweest van conservatieve waarden naar speculatie naar zware regulering en zo maar door als de slinger van een klok.
Het beste waarop we kunnen hopen, is dat meer mensen zoals Merrill en Giannini het systeem waarvan we zo afhankelijk zijn, blijven uitdagen en verbeteren.