Niet-standaard monetair beleid - KamilTaylan.blog
24 juni 2021 20:41

Niet-standaard monetair beleid

Wat is een niet-standaard monetair beleid?

Een afwijkend monetair beleid – of onconventioneel monetair beleid – is een instrument dat wordt gebruikt door een centrale bank of een andere monetaire autoriteit en dat niet in overeenstemming is met traditionele maatregelen. Niet-standaard monetair beleid kwam op de voorgrond tijdens de financiële crisis van 2008, toen het belangrijkste middel van traditioneel monetair beleid, namelijk de aanpassing van de rentetarieven, niet voldoende was. Niet-standaard monetair beleid omvat kwantitatieve versoepeling, termijnbegeleiding en onderpandaanpassingen.

Belangrijkste leerpunten

  • Niet-standaard monetair beleid kwam op de voorgrond tijdens de wereldwijde financiële crisis van 2008, toen het traditionele monetaire beleid niet voldoende was om de economieën van ontwikkelde landen op te trekken.
  • Traditioneel monetair beleid omvat het aanpassen van rentetarieven, open-markttransacties en het stellen van bankreserve-eisen.
  • Niet-standaard monetair beleid omvat kwantitatieve versoepeling, termijnbegeleiding, onderpandaanpassingen en negatieve rentetarieven.
  • Met de implementatie van zowel traditioneel als niet-standaard monetair beleid waren regeringen in staat om hun landen uit de recessie te halen.

Inzicht in niet-standaard monetair beleid

Monetair beleid wordt gebruikt in een samentrekkende of een expansieve vorm. Wanneer een economie in moeilijkheden verkeert, zoals een recessie, zal de centrale bank van een land een expansief monetair beleid voeren. Dit omvat het verlagen van de rentetarieven om geld goedkoper te maken om bestedingen in de economie aan te moedigen.

Een expansief monetair beleid verlaagt ook de reserveverplichtingen van banken, waardoor de geldhoeveelheid in de economie toeneemt. Ten slotte kopen centrale banken staatsobligaties op de open markt, waardoor de kasreserves van banken toenemen. Een samentrekkend monetair beleid zou dezelfde acties met zich meebrengen, maar in de tegenovergestelde richting.

Tijdens de financiële crisis van 2008 probeerden wereldeconomieën hun landen uit de recessies te halen door een expansief monetair beleid te voeren. Omdat de recessie echter zo erg was, was een standaard expansief monetair beleid niet voldoende. Zo werden de rentetarieven verlaagd tot nul of bijna nul om de crisis te bestrijden.  Dit was echter niet voldoende om de economie te verbeteren.

Als aanvulling op het traditionele monetaire beleid hebben centrale banken niet-standaard maatregelen geïmplementeerd om hun economieën uit de financiële nood te halen.

De Fed voerde verschillende agressieve beleidsmaatregelen om nog meer schade door de economische crisis te voorkomen. Evenzo heeft de Europese Centrale Bank (ECB) negatieve rentetarieven ingevoerd en grote activa-aankopen gedaan om de effecten van de wereldwijde economische neergang te helpen voorkomen. 

Soorten niet-standaard monetair beleid

Kwantitatieve versoepeling

Tijdens een recessie kan een centrale bank andere effecten op de open markt kopen dan staatsobligaties. Dit proces staat bekend als kwantitatieve versoepeling (QE) en wordt overwogen wanneer de korte rentetarieven op of nabij nul zijn, net als tijdens de Grote Recessie. QE verlaagt de rentetarieven en vergroot tegelijkertijd de geldhoeveelheid. Financiële instellingen worden vervolgens overspoeld met kapitaal om de kredietverlening en liquiditeit te bevorderen. Gedurende deze tijd wordt er geen nieuw geld gedrukt. 

Tijdens de recessie begon de Amerikaanse Federal Reserve door hypotheek gedekte effecten (MBS’en) te kopen als onderdeel van haar kwantitatieve versoepelingsprogramma. Tijdens de eerste ronde van QE kocht de centrale bank $ 1,25 biljoen aan MBS.  Als gevolg van het QE-programma is de balans van de Fed gestegen van ongeveer $ 885 miljard vóór de recessie tot $ 2,2 biljoen in 2008, waar het in 2015 afvlakte tot ongeveer $ 4,5 biljoen.

Voorwaartse begeleiding

Voorwaartse begeleiding is het proces waarmee een centrale bank haar bedoelingen voor het toekomstige monetaire beleid aan het publiek communiceert. Deze kennisgeving stelt zowel particulieren als bedrijven in staat om uitgaven- en investeringsbeslissingen te nemen voor de lange termijn, waardoor stabiliteit en vertrouwen op de markten wordt gebracht. Als gevolg hiervan heeft de voorwaartse begeleiding invloed op de huidige economische omstandigheden.

De Fed gebruikte voor het eerst forward guidance in het begin van de jaren 2000 en vervolgens tijdens de Grote Recessie om aan te geven dat de rentetarieven in de nabije toekomst op een laag niveau zouden blijven.

Negatieve rentetarieven

Veel landen hebben tijdens de financiële crisis een negatieve rente ingevoerd. In dit beleid brengen centrale banken commerciële banken een rentetarief in rekening over hun deposito’s. Het doel is om commerciële banken te verleiden hun geldreserves uit te geven en uit te lenen in plaats van ze op te slaan. Het aanleggen van kasreserves verliest waarde door de negatieve rente.

Onderpandaanpassingen

Tijdens de financiële crisis hebben centrale banken ook de reikwijdte uitgebreid van de activa die als onderpand voor kredietfaciliteiten mochten worden aangehouden. Doorgaans zouden de meest liquide activa als onderpand moeten worden aangehouden, maar in zulke moeilijke tijden mochten meer illiquide activa als onderpand worden aangehouden. Centrale banken nemen dan het liquiditeitsrisico van deze activa over.

Kritiek op niet-standaard monetair beleid

Een niet-standaard monetair beleid kan negatieve gevolgen hebben voor de economie. Als centrale banken QE implementeren en de geldhoeveelheid te snel vergroten, kan dit tot inflatie leiden . Dit kan gebeuren als er te veel geld in het systeem zit, maar slechts een bepaalde hoeveelheid goederen beschikbaar is.

Negatieve rentetarieven kunnen ook gevolgen hebben door mensen aan te moedigen niet te sparen en liever hun geld uit te geven. Bovendien verhoogt QE de balans van een centrale bank, wat een risico kan zijn om te beheren, en ook onbedoeld de soorten activa bepaalt die beschikbaar zijn voor de particuliere sector, waardoor deze mogelijk meer risicovolle activa koopt als de Fed enorme bedragen opkocht. van schatkisten en MBS’en.