Arbitrage-prijstheorie (APT)

Wat is de Arbitrage Pricing Theory (APT)?

Arbitrage-prijstheorie (APT) is een multi-factor asset pricing-model gebaseerd op het idee dat het rendement van een actief kan worden voorspeld met behulp van de lineaire relatie tussen het verwachte rendement van het actief en een aantal macro-economische variabelen die systematisch risico weerspiegelen. Het is een handig hulpmiddel voor het analyseren van portefeuilles vanuit het perspectief van waardebeleggen, om effecten te identificeren die tijdelijk verkeerd geprijsd kunnen zijn.

De formule voor het arbitrageprijstheorie-model is

De bètacoëfficiënten in het APT-model worden geschat met behulp van lineaire regressie. Over het algemeen worden historische effectenrendementen teruggebracht op basis van de factor om de bèta te schatten.

Hoe de Arbitrage-prijstheorie werkt

De arbitrageprijsstellingstheorie is in 1976 ontwikkeld door de econoom Stephen Ross, als alternatief voor het Capital Asset Pricing Model (CAPM). In tegenstelling tot het CAPM, dat ervan uitgaat dat markten perfect efficiënt zijn, gaat APT ervan uit dat markten effecten soms verkeerd prijzen, voordat de markt uiteindelijk corrigeert en effecten teruggaan naar hun reële waarde. Met behulp van APT hopen arbitrageurs te profiteren van eventuele afwijkingen van de reële marktwaarde.

Dit is echter geen risicovrije operatie in de klassieke zin van arbitrage, omdat beleggers aannemen dat het model correct is en directionele transacties uitvoeren – in plaats van risicovrije winsten vast te leggen.

Wiskundig model voor de APT

Hoewel APT flexibeler is dan CAPM, is het complexer. Het CAPM houdt slechts rekening met één factor – marktrisico – terwijl de APT-formule meerdere factoren heeft. En er is veel onderzoek voor nodig om te bepalen hoe gevoelig een beveiliging is voor verschillende macro-economische risico’s.

De factoren en hoeveel ervan worden gebruikt, zijn subjectieve keuzes, wat betekent dat beleggers verschillende resultaten zullen hebben, afhankelijk van hun keuze. Vier of vijf factoren zullen echter meestal het grootste deel van het rendement van een effect verklaren. (Voor meer informatie over de verschillen tussen de CAPM en APT, lees meer over hoe CAPM en arbitrage-prijstheorie verschillen.)

APT-factoren zijn het systematische risico dat niet kan worden verminderd door de diversificatie van een beleggingsportefeuille. De macro-economische factoren die als prijsvoorspellers het meest betrouwbaar zijn gebleken, zijn onder meer onverwachte veranderingen in inflatie, bruto nationaal product (BNP), spreads op bedrijfsobligaties en verschuivingen in de rentecurve. Andere veelgebruikte factoren zijn het bruto binnenlands product (bbp), grondstoffenprijzen, marktindexen en wisselkoersen.

Voorbeeld van hoe de Arbitrage-prijstheorie wordt gebruikt

De volgende vier factoren zijn bijvoorbeeld geïdentificeerd als verklaring voor het rendement van een aandeel en de gevoeligheid voor elke factor en de risicopremie die aan elke factor is gekoppeld, zijn berekend:

• Groei bruto binnenlands product (bbp): ß = 0,6, RP = 4%
• Inflatiecijfer: ß = 0,8, RP = 2%
• Goudprijzen: ß = -0,7, RP = 5%
• Standard and Poor’s 500 indexrendement: ß = 1,3, RP = 9%
• Het risicovrije tarief is 3%