De wet van Gresham

Wat is de wet van Gresham?

De wet van Gresham is een monetair principe dat stelt dat “slecht geld het goede verdrijft”. Het wordt voornamelijk gebruikt voor overweging en toepassing op valutamarkten. De wet van Gresham was oorspronkelijk gebaseerd op de samenstelling van geslagen munten en de waarde van de edelmetalen die erin werden gebruikt. Sinds de afschaffing van metallische valutastandaarden wordt de theorie echter toegepast op de relatieve stabiliteit van de waarde van verschillende valuta’s op de wereldmarkten.

Inzicht in goed geld versus slecht geld

De kern van de wet van Gresham is het concept van goed geld (geld dat ondergewaardeerd is of geld dat stabieler is in waarde) versus slecht geld (geld dat overgewaardeerd is of snel waarde verliest). De wet stelt dat slecht geld goed geld in omloop verdrijft. Slecht geld is dan de valuta waarvan wordt aangenomen dat deze een gelijke of minder intrinsieke waarde heeft in vergelijking met de nominale waarde. Ondertussen is goed geld een valuta waarvan wordt aangenomen dat deze een grotere intrinsieke waarde of meer potentieel voor grotere waarde heeft dan de nominale waarde. Een basisveronderstelling voor het concept is dat beide valuta’s worden behandeld als algemeen aanvaardbare ruilmiddelen, gemakkelijk liquide zijn en tegelijkertijd beschikbaar zijn voor gebruik. Logischerwijs zullen mensen ervoor kiezen om zaken af ​​te handelen met slecht geld en saldi van goed geld aan te houden, omdat goed geld het potentieel heeft om meer waard te zijn dan de nominale waarde.

Oorsprong van de wet van Gresham

Het zilver vervangen door onedele metalen. Gresham’s overleg met de koningin legde uit dat mensen zich bewust waren van de verandering en begonnen de Engelse shilling-munten te scheiden op basis van hun productiedata om de munten op te hamsteren met meer zilver dat, wanneer ze werden omgesmolten, meer waard waren dan hun nominale waarde. Gresham merkte op dat het slechte geld het goede geld uit de circulatie verdreef. 

Dit fenomeen was eerder opgemerkt en beschreven in het oude Griekenland en middeleeuws Europa. De waarneming kreeg pas in het midden van de 19e eeuw de formele naam “de wet van Gresham”, toen de Schotse econoom Henry Dunning Macleod de wet aan Gresham toeschreef.

Hoe de wet van Gresham werkt

Door de geschiedenis heen hebben pepermuntjes munten gemaakt van edelmetalen die werden gebruikt om munten te maken en probeerden ze ze door te geven als munten met een volledige waarde. Normaal gesproken zouden nieuwe munten met minder edelmetaal minder marktwaarde hebben en met korting worden verhandeld, of helemaal niet, en zouden de oude munten een grotere waarde behouden. Met de betrokkenheid van de overheid, zoals wetten op het gebied van wettige betaalmiddelen, zouden de nieuwe munten doorgaans dezelfde nominale waarde moeten hebben als oudere munten. Dit betekent dat de nieuwe munten juridisch overgewaardeerd zouden worden en de oude munten juridisch ondergewaardeerd. Regeringen, heersers en andere muntuitgevers zouden zich hiermee bezighouden om inkomsten te verkrijgen in de vorm van seigniorage en hun oude schulden (die ze in oude munten hadden geleend) terug te betalen in de nieuwe munten (die minder intrinsieke waarde hebben) tegen nominale waarde..

Omdat de waarde van het metaal in oude munten (goed geld) hoger is dan de nieuwe munten (slecht geld) tegen nominale waarde, hebben mensen een duidelijke prikkel om de voorkeur te geven aan de oude munten met een hoger intrinsiek edelmetaalgehalte. Zolang ze wettelijk verplicht zijn om beide soorten munten als dezelfde munteenheid te behandelen, zullen kopers hun minder kostbare munten zo snel mogelijk willen doorgeven en de oude munten willen behouden. Ze kunnen de oude munten omsmelten en het metaal verkopen, of ze kunnen de munten gewoon oppotten als een grotere opgeslagen waarde. Het slechte geld circuleert door de economie en het goede geld wordt uit de circulatie gehaald om opgeborgen te worden of omgesmolten om als ruw metaal te worden verkocht.

Het eindresultaat van dit proces, dat bekend staat als verlaging van de valuta, is een daling van de koopkracht van de munteenheden, of een stijging van de algemene prijzen: met andere woorden, inflatie. Om de wet van Gresham te bestrijden, geven regeringen vaak de schuld aan speculanten en nemen ze hun toevlucht tot tactieken zoals valutacontrole, verbod op het uit de circulatie halen van munten of confiscatie van particuliere voorraden van edelmetaal die voor monetair gebruik worden aangehouden.

In een modern voorbeeld van dit proces veranderde de Amerikaanse regering in 1982 de samenstelling van de cent om 97,5% zink te bevatten. Door deze verandering waren de penningen van vóór 1982 meer waard dan hun tegenhangers van na 1982, terwijl de nominale waarde hetzelfde bleef. In de loop van de tijd stegen de koperprijzen als gevolg van de verlaging van de valuta en de daaruit voortvloeiende inflatie van gemiddeld $ 0,6662 / lb. in 1982 tot $ 3,0597 / lb. in 2006 toen de VS zware nieuwe straffen oplegde voor het smelten van munten. Dit betekent dat de nominale waarde van de cent 78% van zijn koopkracht verloor, en dat mensen gretig oude centen smolten, die op dat moment bijna vijf keer de waarde van de penningen van na 1982 waard waren. De wetgeving leidt tot een boete van $ 10.000 en / of vijf jaar gevangenisstraf indien veroordeeld voor dit misdrijf.

Wettigheid, de wet van Gresham en de valutamarkt

De wet van Gresham speelt zich af in de moderne economie om dezelfde redenen als die in de eerste plaats werd nageleefd: wetten op wettig betaalmiddel. Bij gebrek aan effectief afgedwongen wetten inzake wettige betaalmiddelen, heeft de wet van Gresham de neiging om in omgekeerde richting te werken; goed geld drijft slecht geld uit de circulatie omdat mensen kunnen weigeren het minder waardevolle geld als betaalmiddel bij transacties te accepteren. Maar wanneer alle valutaeenheden wettelijk verplicht zijn om tegen dezelfde nominale waarde te worden erkend, is de traditionele versie van de wet van Gresham van kracht.

In moderne tijden zijn de juridische verbanden tussen valuta’s en edelmetalen zwakker geworden en uiteindelijk volledig verbroken. Met de acceptatie van papiergeld als wettig betaalmiddel (en boekhoudkundig toegangsgeld via fractioneel reservebankieren), betekent dit dat de uitgevers van geld seigniorage kunnen verkrijgen door naar believen geld te drukken of uit te lenen, in tegenstelling tot het slaan van nieuwe munten. Deze aanhoudende verlaging heeft geleid tot een aanhoudende trend van inflatie als de norm in de meeste economieën, meestal. In extreme gevallen kan dit proces zelfs leiden tot hyperinflatie, waarbij geld het papier waarop het is gedrukt letterlijk niet waard is.

In gevallen van hyperinflatie komen vreemde valuta vaak in de plaats van lokale, hyperinflated valuta;dit is een voorbeeld van de omgekeerde werking van de wet van Gresham. Zodra een valuta snel genoeg aan waarde verliest, hebben mensen de neiging om deze niet meer te gebruiken ten gunste van stabielere buitenlandse valuta, soms zelfs in het licht van repressieve juridische sancties. Tijdens de hyperinflatie in Zimbabwe bijvoorbeeld bereikte de inflatie in juli 2008 een jaarlijks percentage van naar schatting 250 miljoen procent. de regering dwingen omde facto en de daaropvolgendede jure dollarisering van de economiete erkennen. In de chaos van een economische crisis met een bijna waardeloze munt, was de regering niet in staat haar wetten op wettig betaalmiddel effectief te handhaven. Goed (stabieler) geld dreef slecht (hyperopgeblazen) geld uit de circulatie, eerst op de zwarte markt, daarna in het algemeen en uiteindelijk met officiële overheidssteun.  

In die zin kan de wet van Gresham ook worden overwogen op wereldwijde valutamarkten en internationale handel, aangezien wetten op wettig betaalmiddel bijna per definitie alleen van toepassing zijn op binnenlandse valuta. Op de wereldmarkten circuleren sterke valuta’s, zoals de Amerikaanse dollar of de euro, die in de loop van de tijd een relatief stabielere waarde hebben (goed geld), de neiging om te circuleren als internationale ruilmiddelen en worden ze gebruikt als internationale prijsreferenties voor wereldwijd verhandelde grondstoffen. Zwakkere, minder stabiele valuta’s (slecht geld) van minder ontwikkelde landen hebben de neiging om zeer weinig of helemaal niet buiten de grenzen en jurisdictie van hun respectieve emittenten te circuleren om hun gebruik als wettig betaalmiddel af te dwingen. Met internationale concurrentie in valuta’s en geen enkel wereldwijd wettig betaalmiddel, circuleert goed geld en wordt slecht geld uit de algemene circulatie gehouden door de werking van de markt.