Overschrijding

Wat is overschrijding?

In de economie is overschrijding, ook wel bekend als de hypothese van overschrijding van de wisselkoers, een manier om na te denken over hoge niveaus van volatiliteit in valutakoersen en deze te verklaren met behulp van het concept van prijskleverigheid.

Inzicht in overschrijding

Overshooting werd geïntroduceerd door de Duitse econoom Rudiger Dornbusch, de bekende econoom die zich richt op internationale economie, inclusief monetair beleid, macro-economische ontwikkeling, groei en internationale handel. Het model werd voor het eerst geïntroduceerd in de beroemde krant “Expectations and Exchange Rate Dynamics”, gepubliceerd in 1976 in de Journal of Political Economy. Het model is nu algemeen bekend als het Dornbusch Overshooting Model. Hoewel het model van Dornbusch overtuigend was, werd het destijds ook als enigszins radicaal beschouwd vanwege de aanname van kleverige prijzen. Tegenwoordig wordt echter algemeen aanvaard dat plakkerige prijzen passen bij empirische economische observaties. Tegenwoordig wordt het Overshooting-model van Dornbusch algemeen beschouwd als de voorloper van de moderne internationale economie. Sommigen hebben zelfs gezegd dat het “de geboorte markeert van de moderne internationale macro-economie”.

Het overshooting-model wordt als bijzonder belangrijk beschouwd omdat het de volatiliteit van de wisselkoersen verklaarde in een tijd dat de wereld van vaste naar variabele wisselkoersen evolueerde. Volgens Kennett Rogoff, hoofdeconoom van het IMF, legde de krant “rationele verwachtingen” op aan particuliere actoren over wisselkoersen.”… rationele verwachtingen is een manier om algemene consistentie op te leggen aan iemands theoretische analyse”, schreef hij op de 25e verjaardag van de krant.

Het overschrijdingsmodel

Dus, wat zegt het doorschietende model dan? Vóór Dornbusch waren economen over het algemeen van mening dat markten idealiter tot evenwicht moesten komen en daar moesten blijven. Sommige economen hadden betoogd dat volatiliteit puur het gevolg was van speculanten en inefficiënties op de valutamarkt, zoals asymmetrische informatie of aanpassingsbelemmeringen.

Dornbusch verwierp deze mening. In plaats daarvan voerde hij aan dat volatiliteit fundamenteler was voor de markt dan dit, veel dichter bij inherent aan de markt dan simpelweg en uitsluitend het resultaat van inefficiënties. Meer in wezen betoogde Dornbusch dat op korte termijn een evenwicht wordt bereikt op de financiële markten, en dat op de lange termijn de prijs van goederen reageert op deze veranderingen op de financiële markten. 

Het overshooting-model stelt dat de wisselkoers tijdelijk overdreven zal reageren op veranderingen in het monetair beleid om de vastzittende prijzen van goederen in de economie te compenseren. Dit betekent dat op korte termijn het evenwichtsniveau zal worden bereikt door verschuivingen in de prijzen op de financiële markten, dus de valutamarkt, de geldmarkt, de derivatenmarkt, de obligatiemarkt, de aandelenmarkt, enz.; maar niet door verschuivingen in de prijzen van goederen zelf. Geleidelijk aan, naarmate de prijzen van goederen losraken en zich aanpassen aan de realiteit van deze financiële marktprijzen, past de financiële markt, met inbegrip van de financiële valutamarkt, zich ook aan deze financiële realiteit aan.

Dus in eerste instantie reageren valutamarkten overdreven op veranderingen in het monetair beleid, wat op korte termijn voor evenwicht zorgt. En aangezien de prijzen van goederen geleidelijk op deze financiële marktprijzen reageren, temperen de valutamarkten hun reactie en creëren ze een evenwicht op lange termijn. 

Er zal dus meer volatiliteit zijn in de wisselkoers als gevolg van overschrijding en daaropvolgende correcties die anders zouden worden verwacht.