Inefficiënte markt

Wat is een inefficiënte markt?

Volgens de economische theorie is een inefficiënte markt een markt waarin de prijzen van een actief niet nauwkeurig de werkelijke waarde weergeven, wat om verschillende redenen kan gebeuren. Inefficiënties leiden vaak tot deadweight-verliezen. In werkelijkheid vertonen de meeste markten een zekere mate van inefficiëntie, en in het extreme geval kan een inefficiënte markt een voorbeeld zijn van marktfalen.

De efficiënte markthypothese (EMH) stelt dat in een efficiënt werkende markt de activaprijzen altijd nauwkeurig de werkelijke waarde van de activa weerspiegelen. Alle openbaar beschikbare informatie over een aandeel moet bijvoorbeeld volledig worden weerspiegeld in de huidige marktprijs. Bij een inefficiënte markt daarentegen wordt alle openbaar beschikbare informatie niet weerspiegeld in de prijs, wat erop duidt dat er koopjes beschikbaar zijn of dat prijzen overgewaardeerd kunnen zijn.

Inefficiënte markten begrijpen

Voordat we naar inefficiënte markten kijken, moeten we eerst uitleggen hoe de economische theorie voorstelt dat een efficiënte markt eruit moet zien. De efficiënte marktenhypothese, of EMH, neemt drie vormen aan: zwak, semi-sterk en sterk. De zwakke vorm beweert dat een efficiënte markt alle historisch openbaar beschikbare informatie over het aandeel weerspiegelt, inclusief rendementen uit het verleden. De semi-sterke vorm stelt dat een efficiënte markt zowel historische als actuele openbaar beschikbare informatie weerspiegelt. En, volgens de sterke vorm, weerspiegelt een efficiënte markt alle huidige en historische openbaar beschikbare informatie, evenals niet-openbare informatie.

Voorstanders van de EMH zijn van mening dat de hoge mate van efficiëntie van de markt het moeilijk maakt om beter te presteren dan de markt. De meeste beleggers doen er daarom goed aan te beleggen in passief beheerde instrumenten zoals indexfondsen en exchange-traded funds (ETF), die niet proberen de markt te verslaan. EMH-sceptici zijn daarentegen van mening dat slimme beleggers het beter kunnen doen dan de markt, en daarom zijn actief beheerde strategieën de beste optie.

Op een inefficiënte markt kunnen sommige beleggers dus meer rendement behalen, terwijl anderen meer kunnen verliezen dan verwacht, gezien hun risicoblootstelling. Als de markt volledig efficiënt zou zijn, zouden deze kansen en bedreigingen gedurende een redelijke tijd niet bestaan, aangezien de marktprijzen zich snel zouden aanpassen aan de werkelijke waarde van een effect wanneer deze veranderde.

De EMH heeft in werkelijkheid verschillende problemen. Ten eerste gaat de hypothese ervan uit dat alle beleggers alle beschikbare informatie op precies dezelfde manier waarnemen. De verschillende methoden voor het analyseren en waarderen van voorraden vormen een aantal problemen voor de geldigheid van de EMH. Als de ene belegger op zoek gaat naar ondergewaardeerde marktopportuniteiten terwijl een andere een aandeel beoordeelt op basis van zijn groeipotentieel, zullen deze twee beleggers al tot een andere inschatting van de  reële marktwaarde van het aandeel zijn gekomen. Daarom wijst een argument tegen de EMH erop dat, aangezien beleggers aandelen anders waarderen, het onmogelijk is om te bepalen wat een aandeel waard zou moeten zijn op een efficiënte markt.

Hoewel veel financiële markten redelijk efficiënt lijken, lijken gebeurtenissen zoals marktbrede crashes en de dotcom- zeepbel van de late jaren ’90 een soort van marktinefficiëntie aan het licht te brengen.

Voorbeeld: actief portefeuillebeheer

Als markten echt efficiënt zijn, is er geen hoop om de markt als investeerder of handelaar te verslaan. De EMH stelt dat volgens de efficiënte markthypothese geen enkele investeerder ooit een grotere winstgevendheid kan behalen dan een andere met hetzelfde bedrag aan geïnvesteerde middelen. Omdat ze allebei dezelfde informatie hebben, kunnen ze alleen een identiek rendement behalen. Maar kijk eens naar het brede scala aan beleggingsrendementen dat wordt behaald door het hele universum van beleggers,  beleggingsfondsen, enzovoort. Als geen enkele belegger een duidelijk voordeel had ten opzichte van een andere, zou er dan een reeks van jaarlijkse opbrengsten zijn in de sector van beleggingsfondsen, van aanzienlijke verliezen tot 50% winst of meer? Volgens de EMH, als een investeerder winstgevend is, betekent dit dat elke investeerder winstgevend is. Maar dit is verre van waar.

Wat betreft passief beheerde versus actief beheerde voertuigen, komt de inefficiëntie van markten aan het licht. Zo worden largecapaandelen op grote schaal aangehouden en op de voet gevolgd. Nieuwe informatie over deze voorraden zie je direct terug in de prijs. Nieuws over een terugroepactie van een product door General Motors, bijvoorbeeld, zal waarschijnlijk onmiddellijk resulteren in een daling van de aandelenkoers van GM. In andere delen van de markt, met name smallcaps, zijn sommige bedrijven misschien niet zo wijdverspreid en worden ze niet op de voet gevolgd. Nieuws, of het nu goed of slecht is, kan uren, dagen of langer de aandelenkoers niet raken. Deze inefficiëntie maakt het waarschijnlijker dat een belegger in staat zal zijn om een ​​small-capaandeel tegen een spotprijs te kopen voordat de rest van de markt zich bewust wordt van de nieuwe informatie en deze verteert.

Evenzo is technische analyse  een handelsstijl die volledig is gebaseerd op het concept van het gebruik van gegevens uit het verleden om te anticiperen op toekomstige prijsbewegingen. Technische analyse maakt gebruik van patronen in marktgegevens uit het verleden om trends te identificeren en voorspellingen te doen voor de toekomst. Als gevolg hiervan is EMH conceptueel tegen technische analyse. Voorstanders van EMH zijn ook van mening dat het zinloos is om naar ondergewaardeerde aandelen te zoeken of trends in de markt te voorspellen door middel van fundamentele analyse.