Liquiditeitsaanpassingsfaciliteit

Wat is een liquiditeitsaanpassingsfaciliteit?

Een liquiditeitsaanpassingsfaciliteit (LAF) is een instrument dat wordt gebruikt in het monetair beleid, voornamelijk door de Reserve Bank of India (RBI), waarmee banken geld kunnen lenen via repo-overeenkomsten (repo’s) of leningen kunnen verstrekken aan de RBI via reverse repo-overeenkomsten. Deze regeling is effectief bij het beheersen van de liquiditeitsdruk en het verzekeren van basisstabiliteit op de financiële markten. In de Verenigde Staten handelt de Federal Reserve repo’s en reverse repo’s af in het kader van haar open-markttransacties.

De RBI introduceerde de LAF als resultaat van de Narasimham Committee on Banking Sector Reforms (1998). 

Basisprincipes van een liquiditeitsaanpassingsfaciliteit

Liquiditeitsaanpassing faciliteiten worden gebruikt om te helpen banken bij het oplossen van de korte-termijn cash tekorten in tijden van economische instabiliteit of van enige andere vorm van stress die wordt veroorzaakt door krachten buiten hun controle. Diverse banken gebruiken in aanmerking komende effecten als onderpand via een repo-overeenkomst en gebruiken de fondsen om hun kortetermijnbehoeften te verlichten, waardoor ze stabiel blijven.

De faciliteiten worden dagelijks geïmplementeerd, aangezien banken en andere financiële instellingen ervoor zorgen dat ze voldoende kapitaal hebben op de daggeldmarkt. De afwikkeling van liquiditeitsaanpassingsfaciliteiten vindt plaats via een veiling op een vast tijdstip van de dag. Een entiteit die kapitaal wil aantrekken om aan een tekort te voldoen, sluit repo-overeenkomsten aan, terwijl een entiteit met overtollig kapitaal het tegenovergestelde doet en een omgekeerde repo uitvoert. 

Faciliteit voor liquiditeitsaanpassing en de economie

De RBI kan de liquiditeitsaanpassingsfaciliteit gebruiken om hoge inflatiecijfers te beheersen. Het doet dit door de repo-rente te verhogen, waardoor de kosten voor het aflossen van schulden stijgen. Dit vermindert op zijn beurt de investeringen en de geldhoeveelheid in de Indiase economie.

Omgekeerd, als de RBI de economie probeert te stimuleren na een periode van langzame economische groei, kan ze de repo-rente verlagen om bedrijven aan te moedigen om te lenen, waardoor de geldhoeveelheid toeneemt. Onlangs heeft de RBI de repo-rente in mei 2020 met 40 basispunten verlaagd tot 4,00%, vergeleken met 4,40% eerder, als gevolg van de zwakke economische activiteit, de gunstige inflatie en de tragere wereldwijde groei. Tegelijkertijd werd de reverse repo-rente verlaagd van 3,75% naar 3,35%, eveneens een daling met 40 basispunten. De bezuinigingen weerspiegelen de monetairbeleidsbeslissingen die centrale banken over de hele wereld in de lente en zomer van 2020 hebben genomen, toen regeringen hebben geprobeerd de economische impact van de COVID-19-pandemie te temperen.

Voorbeeld van een liquiditeitsaanpassingsfaciliteit

Laten we aannemen dat een bank op korte termijn een cashtekort heeft als gevolg van een recessie die de Indiase economie in zijn greep houdt. De bank zou de liquiditeitsaanpassingsfaciliteit van de RBI gebruiken door een repo-overeenkomst uit te voeren door overheidseffecten aan de RBI te verkopen in ruil voor een lening met een overeenkomst om die effecten terug te kopen. Stel dat de bank een eendaagse lening nodig heeft voor 50.000.000 Indiase roepies en een repo-overeenkomst aangaat tegen 6,25%. De door de bank te betalen rente over de lening is ₹ 8.561,64 (₹ 50.000.000 x 6,25% / 365).

Laten we nu eens aannemen dat de economie zich uitbreidt en dat een bank overtollig geld bij de hand heeft. In dat geval zou de bank een omgekeerde repo-overeenkomst aangaan door een lening te verstrekken aan de RBI in ruil voor overheidseffecten, waarin zij ermee instemt die effecten terug te kopen. De bank kan bijvoorbeeld ₹ 25.000.000 beschikbaar hebben om de RBI te lenen en besluit een eendaagse omgekeerde repo-overeenkomst uit te voeren tegen 6%. De bank zou ₹ 4109,59 aan rente ontvangen van de RBI (₹ 25.000.000 x 6% / 365).