24 juni 2021 11:05
Veel beleggers plaatsen een deel van hun portefeuilles in buitenlandse effecten. Deze beslissing omvat een analyse van verschillende onderlinge fondsen, op de beurs verhandelde fondsen (ETF’s) of aanbiedingen van aandelen en obligaties. Beleggers laten echter vaak een belangrijke eerste stap in het proces van internationaal beleggen over het hoofd. De beslissing om in het buitenland te investeren, moet beginnen met het bepalen van de risico’s van het investeringsklimaat in het betreffende land.
Landenrisico verwijst naar de economische, politieke en zakelijke risico’s die uniek zijn voor een bepaald land en die kunnen leiden tot onverwachte investeringsverliezen. In dit artikel wordt ingegaan op het concept van landenrisico en hoe dit door beleggers kan worden geanalyseerd.
Belangrijkste leerpunten
- Landenrisico verwijst naar de onzekerheid die gepaard gaat met beleggen in een bepaald land, en meer specifiek de mate waarin die onzekerheid zou kunnen leiden tot verliezen voor beleggers.
- Deze onzekerheid kan het gevolg zijn van een aantal factoren, waaronder het politieke, economische en het risico op wanbetaling van staatsschulden.
- Over het algemeen worden landen onderverdeeld in drie ontwikkelingsniveaus: frontier, opkomende en ontwikkelde markten, die worden gekenmerkt door dienovereenkomstig afnemende niveaus van landenrisico.
- Het landenrisico kan worden gemeten aan de hand van verschillende maatstaven en onderzoeken, waaronder kredietratings van staatsschulden en onafhankelijke rapporten over het staatsschuldrisico.
Economisch en politiek risico
Overweeg drie belangrijke risicobronnen wanneer u in het buitenland investeert:
- Economisch risico: dit risico verwijst naar het vermogen van een land om zijn schulden terug te betalen. Een land met stabiele financiën en een sterkere economie zou betrouwbaardere investeringen moeten opleveren dan een land met zwakkere financiën of een ondeugdelijke economie.
- Politiek risico: dit risico verwijst naar de politieke beslissingen die in een land worden genomen en die kunnen resulteren in een onverwacht verlies voor investeerders. Terwijl economisch risico vaak wordt aangeduid als het vermogen van een land om zijn schulden terug te betalen, wordt politiek risico soms aangeduid als de bereidheid van een land om schulden te betalen of een gastvrij klimaat te handhaven voor externe investeringen. Zelfs als de economie van een land sterk is, als het politieke klimaat onvriendelijk is (of onvriendelijk wordt) voor externe investeerders, is het land misschien geen goede kandidaat voor investeringen.
- Staatsrisico: dit is het risico dat een buitenlandse centrale bank haar deviezenregelgeving zal wijzigen, waardoor de waarde van haar valutacontracten aanzienlijk wordt verminderd of teniet gedaan. Het analyseren van soevereine risicofactoren is gunstig voor zowel aandelen als obligatiebeleggers, maar wellicht directer voor obligatiebeleggers. Wanneer in het eigen vermogen van specifieke bedrijven in het buitenland wordt geïnvesteerd, kan een soevereine risicoanalyse helpen om een macro-economisch beeld van de bedrijfsomgeving te creëren , maar het grootste deel van het onderzoek en de analyse zou op bedrijfsniveau moeten worden gedaan. Aan de andere kant, als u rechtstreeks in obligaties van een land belegt, kan het evalueren van de economische toestand en sterkte van het land een goede manier zijn om een mogelijke investering in obligaties te evalueren. De onderliggende waarde van een obligatie is immers het land zelf en zijn vermogen om te groeien en inkomsten te genereren.
Ontwikkelde, opkomende en grensmarkten
Er zijn drie soorten markten voor internationale investeringen:
- Ontwikkelde markten bestaan uit de grootste, meest geïndustrialiseerde economieën. Hun economische systemen zijn goed ontwikkeld. Ze zijn politiek stabiel en de rechtsstaat is goed verankerd. Ontwikkelde markten worden doorgaans als de veiligste investeringsbestemmingen beschouwd, maar hun economische groeicijfers blijven vaak achter bij die van landen in een eerdere ontwikkelingsfase. Beleggingsanalyse van ontwikkelde markten concentreert zich meestal op de huidige economische en marktcycli. Politieke overwegingen zijn vaak minder belangrijk. Voorbeelden van ontwikkelde markten zijn onder meer de Verenigde Staten, Canada, Frankrijk, Japan en Australië.
- Opkomende markten ondergaan een snelle industrialisatie en vertonen vaak een extreem hoge economische groei. Deze sterke economische groei kan zich soms vertalen in beleggingsrendementen die superieur zijn aan die van ontwikkelde markten. Beleggen in opkomende markten is echter ook riskanter dan in ontwikkelde markten. Er is vaak meer politieke onzekerheid in opkomende markten, en hun economieën kunnen vatbaarder zijn voor hoogconjunctuur. Naast een zorgvuldige evaluatie van de economische en financiële fundamenten van een opkomende markt, moeten beleggers goed letten op het politieke klimaat van het land en het potentieel voor onverwachte politieke ontwikkelingen. Veel van de snelst groeiende economieën ter wereld, waaronder China, India en Brazilië, worden als opkomende markten beschouwd.
- Grensmarkten vertegenwoordigen “de volgende golf” van investeringsbestemmingen. Deze markten zijn over het algemeen kleiner dan traditionele opkomende markten of worden aangetroffen in landen die beperkingen stellen aan het vermogen van buitenlanders om te beleggen. Hoewel frontiermarkten uitzonderlijk riskant kunnen zijn en vaak te kampen hebben met een lage liquiditeit, bieden ze op termijn ook het potentieel voor bovengemiddelde rendementen. Grensmarkten zijn ook niet goed gecorreleerd met andere, meer traditionele investeringsbestemmingen, wat betekent dat ze extra diversificatievoordelen bieden wanneer ze worden aangehouden in een goed afgeronde investeringsportefeuille. Net als bij opkomende markten moeten beleggers in frontiermarkten goed letten op de politieke omgeving en op de economische en financiële ontwikkelingen. Voorbeelden van grensmarkten zijn onder meer Nigeria, Botswana en Koeweit.
Het landenrisico meten
Net zoals bedrijven in de Verenigde Staten een kredietbeoordeling krijgen om te bepalen of ze in staat zijn om hun schulden terug te betalen, geldt dat ook voor landen. In feite ontvangt vrijwel elk land ter wereld waar kan worden belegd ratings van Moody’s, Standard & Poor’s (S&P) of de andere grote ratingbureaus. Een land met een hogere kredietwaardigheid wordt als een veiligere investering beschouwd dan een land met een lagere kredietwaardigheid. Het onderzoeken van de kredietwaardigheid van een land is een uitstekende manier om een potentiële investering te analyseren.
Een andere belangrijke stap bij het beslissen over een investering is het onderzoeken van de economische en financiële fundamenten van een land. Verschillende analisten geven de voorkeur aan verschillende metingen, maar de meeste experts wenden zich tot de metingen van het bruto binnenlands product (bbp), de inflatie en de consumentenprijsindex (CPI) van een land wanneer ze een investering in het buitenland overwegen. Beleggers zullen ook de structuur van de financiële markten van het land, de beschikbaarheid van aantrekkelijke beleggingsalternatieven en de recente prestaties van lokale aandelen- en obligatiemarkten zorgvuldig willen evalueren.
Bronnen met informatie over landenrisico’s
Er zijn veel uitstekende informatiebronnen over het economische en politieke klimaat in het buitenland. Kranten zoals The New York Times, The Wall Street Journal en de Financial Times besteden veel aandacht aan buitenlandse evenementen. Veel uitstekende weekbladen hebben ook betrekking op internationale economie en politiek. The Economist wordt algemeen beschouwd als de vaandeldrager onder de wekelijkse publicaties. Internationale edities van veel buitenlandse kranten en tijdschriften zijn ook online te vinden. Het beoordelen van lokaal geproduceerde nieuwsbronnen kan soms een ander perspectief bieden op de aantrekkelijkheid van een land dat wordt overwogen om te investeren.
De Economist Intelligence Unit (EIU) en het “The World Factbook” van de Central Intelligence Agency (CIA) zijn twee uitstekende bronnen van objectieve, uitgebreide landeninformatie met een meer diepgaande dekking van landen en regio’s. Beide bronnen geven een breed overzicht van het economische, politieke, demografische en sociale klimaat van een land.
De meest gebruikelijke methode die wordt gebruikt door investeerders met tijd- of middelenbeperkingen waardoor ze de analyse niet zelf kunnen doen, is vertrouwen op experts die al hun tijd besteden aan dat soort analyses. Het berekenen van schuldendienstverhoudingen , import / export-ratio’s, veranderingen in de geldhoeveelheid en andere fundamentele aspecten van een land, en proberen ze allemaal in het grote plaatje op te nemen, vereist een aanzienlijke inzet als je het zelf doet. Door deze tools aan te schaffen bij organisaties die gericht zijn op het analyseren van landenrisico’s, kan er meer energie worden besteed aan investeren.
Euromoney Country Risk Survey
Dit onderzoek omvat 186 landen en geeft een uitgebreid beeld van het investeringsrisico van een land. De rating wordt gegeven op een schaal van 100 punten, waarbij een score van 100 vrijwel geen risico vertegenwoordigt.
Over het algemeen wordt de berekening van de ECR-ranglijst opgesplitst in twee algemene factoren: kwalitatief (weging 70%) en kwantitatief (weging 30%). De kwalitatieve factoren zijn afgeleid van experts die het politieke risico, de structuur en de economische prestaties van het land beoordelen. De kwantitatieve factoren zijn gebaseerd op schuldindicatoren, toegang tot de kapitaalmarkt en kredietratings. De beoordeling voor de kwalitatieve en kwantitatieve factoren zijn apart verkrijgbaar, dus als u denkt dat het gewicht van de weging anders is dan 70/30, heeft u de flexibiliteit om de weging zelf handmatig aan te passen.
Het Country Risk Service Report van de Economist Intelligence Unit
De EIU is de onderzoekstak van The Economist en een van de beste aanbiedingen is het Country Risk Service Report. Deze ratings hebben betrekking op meer dan 130 landen, met de nadruk op “opkomende markten en markten met een hoge schuldenlast”. De rating analyseert factoren die vergelijkbaar zijn met de ECR-rating, zoals economisch en politiek risico, en geeft een rating op een schaal van 100 punten; In tegenstelling tot de ECR-rating betekenen hogere scores echter een hoger soeverein risico.
Een voordeel van de EIU-beoordelingen is dat ze maandelijks worden bijgewerkt, zodat trends veel eerder kunnen worden opgemerkt dan andere, minder vaak bijgewerkte methoden. Bovendien biedt het EIU-formaat investeerders meer analyse en biedt het vooruitzichten voor het land, evenals tweejaarlijkse prognoses voor verschillende belangrijke variabelen. Dus als u een idee wilt krijgen van de richting die een bepaald land in de nabije toekomst opgaat, kan dit een nuttig hulpmiddel blijken te zijn.
Landenkredietonderzoek van institutionele investeerders
Deze ratingservice is gebaseerd op een onderzoek onder senior economen en analisten bij grote internationale banken. Het unieke van deze benadering is aantrekkelijk omdat het mensen van bedrijven op de begane grond bevraagt, die rechtstreeks aan deze landen leent en kapitaal verstrekt. In zekere zin voegt dit een zekere mate van geloofwaardigheid toe aan de ratings, omdat grote internationale banken doorgaans een aanzienlijke hoeveelheid due diligence doen voordat ze zich aan bepaalde landen blootstellen. Net als bij de andere benaderingen, is deze rating gebaseerd op een schaal van 0 tot 100, waarbij 100 vrijwel risicovrij is en nul gelijk staat aan een bepaalde wanbetaling.
Belangrijke stappen bij het investeren in het buitenland
Nadat een landenanalyse is voltooid, moeten er verschillende investeringsbeslissingen worden genomen. De eerste is om te beslissen waar u wilt investeren door te kiezen uit verschillende mogelijke investeringsbenaderingen, waaronder investeren in:
- Een breed internationaal portfolio
- Een beperktere portefeuille gericht op opkomende markten of ontwikkelde markten
- Een specifieke regio, zoals Europa of Latijns-Amerika
- Een specifiek land of landen
Bedenk dat diversificatie, een fundamenteel principe van binnenlands beleggen, nog belangrijker is bij internationaal beleggen. De keuze om een hele portefeuille in één land te beleggen, is niet verstandig. In een breed gediversifieerde wereldwijde portefeuille dienen beleggingen te worden verdeeld over ontwikkelde, opkomende en wellicht frontiermarkten. Zelfs in een meer geconcentreerde portefeuille moeten beleggingen over verschillende landen worden gespreid om de diversificatie te maximaliseren en de risico’s te minimaliseren.
Nadat een belegger heeft besloten waar hij wil beleggen, moet hij beslissen in welke beleggingsvehikels hij belegt. Beleggingsopties omvatten staatsschulden, aandelen of obligaties van bedrijven die zijn gevestigd in het (de) gekozen land (en), aandelen of obligaties van een in de VS gevestigd bedrijf dat deel van de inkomsten uit het geselecteerde land / de geselecteerde landen, of een internationaal gerichte ETF of beleggingsfonds. De keuze van het beleggingsvehikel hangt af van de individuele kennis, ervaring, risicoprofiel en rendementsdoelstellingen van elke belegger. Bij twijfel kan het zinvol zijn om te beginnen door minder risico te nemen. Later kan er altijd meer risico aan de portefeuille worden toegevoegd.
Naast grondig onderzoek naar toekomstige investeringen, moet een internationale investeerder ook zijn of haar portefeuille volgen en zijn of haar posities aanpassen aan de omstandigheden. Net als in de Verenigde Staten evolueren de economische omstandigheden in het buitenland voortdurend en kunnen politieke situaties in het buitenland snel veranderen, vooral in opkomende markten of grensmarkten. Situaties die ooit veelbelovend leken, zijn dat misschien niet meer. En landen die ooit te riskant leken, kunnen nu levensvatbare investeringskandidaten zijn.
Het komt neer op
Bij buitenlandse investeringen hoort een zorgvuldige analyse van de economische, politieke en zakelijke risico’s die kunnen leiden tot onverwachte investeringsverliezen. Deze landenrisicoanalyse is een fundamentele stap bij het opbouwen en bewaken van een internationale portefeuille. Beleggers die gebruik maken van de vele uitstekende informatiebronnen die beschikbaar zijn om het landenrisico te beoordelen, zullen beter voorbereid zijn bij het samenstellen van hun internationale portefeuilles.