Kredietderivaat
Wat is een kredietderivaat?
Een kredietderivaat is een financieel contract waarmee partijen hun blootstelling aan kredietrisico kunnen minimaliseren. Kredietderivaten bestaan uit een onderhands, verhandelbaar bilateraal contract dat over-the-counter (OTC) wordt verhandeld tussen twee partijen in een crediteur / debiteurrelatie. Deze stellen de schuldeiser in staat om het risico dat een schuldenaar in gebreke blijft, geheel of gedeeltelijk over te dragen aan een derde partij. Deze derde partij accepteert het risico tegen betaling, de zogenaamde premie.
Er zijn verschillende soorten kredietderivaten, waaronder:
- Credit default swaps (CDS)
- Door onderpand gedekte schuldverplichtingen (CDO)
- Total return swaps
- Credit spread opties / forwards
In alle gevallen wordt de prijs van een kredietderivaat bepaald door de kredietwaardigheid van de betrokken partij of partijen. Vaak wordt een kredietderivaat geactiveerd door een kwalificerende kredietgebeurtenis, zoals een wanbetaling, gemiste rentebetaling, kredietverlaging of faillissement.
Belangrijkste leerpunten
- Een kredietderivaat stelt schuldeisers in staat om het potentiële risico van het in gebreke blijven van de schuldenaar over te dragen aan een derde partij, in ruil voor het betalen van een vergoeding, de zogenaamde premie.
- Een kredietderivaat is een contract waarvan de waarde afhangt van de kredietwaardigheid of een kredietgebeurtenis die zich voordoet bij de entiteit waarnaar in het contract wordt verwezen.
- Kredietderivaten omvatten credit default swaps, door onderpand gedekte schuldverplichtingen, total return swaps, credit default swap-opties en credit spread forwards.
Inzicht in een kredietderivaat
Zoals de naam al aangeeft, komen derivaten voort uit andere financiële instrumenten. Deze producten zijn effecten waarvan de prijs afhankelijk is van de waarde van een onderliggend actief, zoals de aandelenkoers van een aandeel of de coupon van een obligatie. Bij een kredietderivaat vloeit de prijs voort uit het kredietrisico van een of meer van de onderliggende activa.
Er zijn twee hoofdtypen derivaten: putten en oproepen. Een put is een recht (maar geen verplichting) om een actief tegen een vaste prijs te verkopen, ook wel de uitoefenprijs genoemd, terwijl een call een recht (maar geen verplichting) is om de onderliggende waarde tegen een vaste prijs te kopen. Beleggers gebruiken put- en call- opties om een actief in een ongunstige koersrichting af te dekken of te verzekeren.
In wezen zijn alle afgeleide producten verzekeringsproducten, met name kredietderivaten. Derivaten worden ook door speculanten gebruikt om te wedden op de richting van de onderliggende activa.
Het kredietderivaat is weliswaar een effect, maar geen fysiek actief. In plaats daarvan is het een contract. Het contract staat de overdracht van kredietrisico met betrekking tot een onderliggende entiteit toe van de ene partij naar de andere zonder de feitelijke onderliggende entiteit over te dragen. Een bank die bezorgd is dat een lener een lening misschien niet kan terugbetalen, kan zichzelf beschermen door het kredietrisico aan een andere partij over te dragen terwijl de lening in de boeken blijft.
Voorbeeld van een kredietderivaat
Banken en andere kredietverstrekkers gebruiken kredietderivaten om het risico van wanbetaling uit een kredietportefeuille te verwijderen – in ruil voor het betalen van een vergoeding, ook wel een premie genoemd.
Stel dat bedrijf ABC $ 10 miljoen leent van een bank. Bedrijf ABC heeft een slechte kredietgeschiedenis en moet een kredietderivaat kopen als voorwaarde voor de lening. Het kredietderivaat geeft de bank het recht om het risico van wanbetaling bij een derde partij te ‘leggen’ en daarmee het risico op deze derde partij over te dragen.
Met andere woorden, de derde partij belooft de lening en eventuele rente terug te betalen als bedrijf ABC in gebreke blijft, in ruil voor het ontvangen van een jaarlijkse vergoeding gedurende de looptijd van de lening. Als bedrijf ABC niet in gebreke blijft, profiteert de derde partij in de vorm van de jaarlijkse vergoeding. Ondertussen ontvangt bedrijf ABC de lening en is de bank gedekt in geval van wanbetaling. Iedereen is blij.
Waardering van kredietderivaten
De waarde van een kredietderivaat is afhankelijk van zowel de kredietkwaliteit van de kredietnemer als de kredietkwaliteit van de derde partij, de zogenaamde tegenpartij.
Bij het plaatsen van een waarde op het kredietderivaat is de kredietkwaliteit van de tegenpartij belangrijker dan die van de kredietnemer. In het geval dat de tegenpartij in gebreke blijft of op de een of andere manier het derivatencontract niet kan nakomen – de onderliggende lening afbetalen – loopt de kredietgever verlies. Ze zouden de terugbetaling van hun hoofdsom niet ontvangen en ze zijn niet meer over de vergoedingen betaald aan de derde partij. Aan de andere kant, als de tegenpartij een betere kredietwaardigheid heeft dan de kredietnemer, verhoogt dit de kwaliteit van de schuld in het algemeen.
Kredietderivaten worden over-the-counter (OTC)verhandeld. In 2010splitstede Dodd-Frank Wall Street Reform and Consumer Protection Act de regulering van de OTC-swapmarkt op tussen de Securities and Exchange Commission (SEC) en de Commodity Futures Trading Commission (CFTC).
Voordien leidde een gebrek aan regulering en toezicht tot veel speculatieve handel in het product. Bovendien was de eigendomsketen van een instrument erg ingewikkeld en waren de details van de termen onduidelijk. Misbruik van kredietderivaten speelde een sleutelrol in de financiële crisis van 2007-2008.
Het Office of the Comptroller of the Currency (OCC) brengt elk kwartaal een rapport uit over kredietderivaten. Voor het vierde kwartaal van 2020 werd de markt voor kredietderivaten geschat op $ 3 biljoen. Credit default swaps waren goed voor $ 2,6 biljoen, of ongeveer 86,5% van de markt.
Benchmarkindices voor kredietderivaten
Terwijl kredietderivaten meestal over the counter verhandeld, zijn er nu verschillende kredietderivaten indexen die handelaren kunnen gebruiken als maatstaf om de prestaties van hun bedrijf te waarderen. De meeste van deze indexen volgen en meten het totaalrendement voor de verschillende segmenten van de obligatiemarkt die zich richten op CDS.
De Credit Default Swap Index (CDX), voorheen de Dow Jones CDX, is bijvoorbeeld een financieel referentie-instrument dat bestaat uit CDS die zijn uitgegeven door Noord-Amerikaanse bedrijven of bedrijven in opkomende markten. De CDX was de eerste CDS-index, die werd gecreëerd in het begin van de jaren 2000 en was gebaseerd op een mandje van CDS’en met één emittent.
De CDX is zelf een verhandelbaar effect: een derivaat op de kredietmarkt. Maar de CDX-index functioneert ook als een omhulsel, of container, aangezien hij bestaat uit een verzameling andere kredietderivaten: credit default swaps (CDS).