Marktafwijkingen begrijpen

In de niet-investerende wereld is een anomalie een vreemde of ongebruikelijke gebeurtenis. Op financiële markten verwijzen anomalieën naar situaties waarin een effect of een groep effecten in strijd presteert met het idee van efficiënte markten, waarbij wordt gezegd dat de prijzen van effecten alle beschikbare informatie op een bepaald moment weerspiegelen.

Met de constante vrijgave en snelle verspreiding van nieuwe informatie, zijn efficiënte markten soms moeilijk te bereiken en zelfs nog moeilijker te onderhouden. Er zijn veel afwijkingen op de markt; sommige komen een keer voor en verdwijnen, terwijl andere continu worden waargenomen. (Voor meer informatie over efficiënte markten, zie Wat is marktefficiëntie ? )

Kan iemand profiteren van zulk vreemd gedrag? We zullen enkele populaire terugkerende afwijkingen bekijken en onderzoeken of een poging om ze te exploiteren de moeite waard kan zijn.

Kalendereffecten Afwijkingen die aan een bepaalde tijd zijn gekoppeld, worden kalendereffecten genoemd. Enkele van de meest populaire kalendereffecten zijn het weekendeffect, het maandwisseling-effect, het jaarwisseling-effect en het januari-effect.

• Weekendeffect : het weekendeffect beschrijft de neiging van aandelenkoersen om op maandag te dalen, wat betekent dat de slotkoersen op maandag lager zijn dan de slotkoersen op de vrijdag ervoor. Van 1950 tot en met 2010 was het rendement op maandag voor de S&P 500 constant lager dan om de andere dag van de week. Maandag was zelfs de enige weekdag met een negatief gemiddeld rendement.
• Turn-of-the-Month-effect: Het turn-of-the-month effect verwijst naar de neiging van aandelenkoersen om te stijgen op de laatste handelsdag van de maand en de eerste drie handelsdagen van de volgende maand.
• Draai-van-het-jaar-effect: Het draai-van-het-jaar-effect beschrijft een patroon van toegenomen handelsvolume en hogere aandelenkoersen in de laatste week van december en de eerste twee weken van januari.
• Januari-effect: temidden van het marktoptimisme tijdens de jaarwisseling is er één categorie effecten die consequent beter presteert dan de rest. Aandelen van kleine bedrijven presteren in de eerste twee tot drie weken van januari beter dan de markt en andere activaklassen. Dit fenomeen wordt het januari-effect genoemd.(Blijf lezen over dit effect injanuari-effect doet gehavende aandelen herleven.) Af en toe kunnen het jaarwisseling-effect en het januari-effect worden aangepakt als dezelfde trend, omdat een groot deel van het januari-effect kan worden toegeschreven aan het rendement van aandelen van kleine bedrijven.

Waarom treden kalendereffecten op? Dus, wat is er met maandag? Waarom worden dagen beter dan andere dagen? Er is gekscherend gesuggereerd dat mensen gelukkiger zijn als ze het weekend ingaan en niet zo blij zijn om op maandag weer aan het werk te gaan, maar er is geen algemeen aanvaarde reden voor het negatieve rendement op maandag.

Helaas is dit het geval voor veel kalenderafwijkingen. Het januari-effect heeft misschien de meest geldige verklaring. Het wordt vaak toegeschreven aan het begin van de belastingkalender; beleggers verkopen aandelen aan het einde van het jaar om winsten te verzilveren en verkopen verliezende aandelen om hun winsten voor belastingdoeleinden te compenseren. Zodra het nieuwe jaar begint, is er een stormloop terug op de markt en vooral op small-capaandelen.

Aankondigingen en afwijkingen Niet alle afwijkingen zijn gerelateerd aan de tijd van de week, maand of jaar. Sommige zijn gekoppeld aan de bekendmaking van informatie over aandelensplitsingen, winsten en fusies en overnames.

• Aandelensplitsingseffect: Aandelensplitsingen verhogen het aantal uitstaande aandelen en verlagen de waarde van elk uitstaand aandeel, met een netto-effect van nul op de marktkapitalisatie van het bedrijf. Echter, voordat en nadat een bedrijf een aandelensplitsing aankondigt, stijgt de aandelenkoers normaal. De prijsstijging staat bekend als het aandelensplitsingseffect. Veel bedrijven geven aandelensplitsingen uit wanneer hun aandelen zijn gestegen tot een prijs die misschien te duur is voor de gemiddelde belegger. Als zodanig worden aandelensplitsingen door beleggers vaak gezien als een signaal dat de aandelen van het bedrijf zullen blijven stijgen. Empirisch bewijs suggereert dat het signaal juist is. (Zie Inzicht in aandelensplitsingen voor gerelateerde informatie.)
• Koersdrift op korte termijn: na aankondigingen reageren aandelenkoersen en blijven ze vaak in dezelfde richting bewegen. Als er bijvoorbeeld een positieve winstverrassing wordt aangekondigd, kan de aandelenkoers onmiddellijk stijgen. Koersdrift op korte termijn treedt op wanneer de koersbewegingen in verband met de aankondiging lang na de aankondiging voortduren. Koersdrift op korte termijn treedt op omdat informatie mogelijk niet onmiddellijk wordt weerspiegeld in de koers van het aandeel.
• Merger Arbitrage : Als bedrijven aan te kondigen van een fusie of overname, de waarde van de overgenomen vennootschap de neiging te stijgen, terwijl de waarde van de biedingen bedrijf heeft de neiging om te vallen. Fusiearbitrage speelt in op mogelijke verkeerde prijzen na de aankondiging van een fusie of overname. Het bod voor een overname worden ingediend, mogen geen goede afspiegeling van de zijn doel firma ’s intrinsieke waarde; dit vertegenwoordigt de marktanomalie die arbitrageurs willen exploiteren. Arbitrageurs proberen te profiteren van het patroon dat bieders gewoonlijk premiumtarieven aanbieden om doelfirma’s te kopen. (Zie voor meer informatie over fusies en overnames De fusie – wat te doen als bedrijven samenkomen en de grootste rampen bij fusies en overnames.)