Wat veroorzaakt bubbels?

Bubbels ontstaan ​​wanneer de prijzen voor een bepaald artikel ver boven de werkelijke waarde van het artikel uitstijgen. Voorbeelden zijn huizen, internetaandelen, goud of zelfs tulpenbollen en honkbalkaarten. Vroeg of laat worden de hoge prijzen onhoudbaar en dalen ze dramatisch totdat het artikel op of zelfs onder zijn werkelijke waarde wordt gewaardeerd.

Terwijl de meeste mensen het erover eens dat actief bubbels zijn een echt fenomeen, doen ze het niet altijd eens over de vraag of een bepaalde asset bubble bestaat op een gegeven moment. Er is geen definitieve, universeel aanvaarde verklaring voor hoe bellen ontstaan. Elke economische school heeft zijn eigen visie. Laten we eens kijken naar enkele van de meest voorkomende economische perspectieven op de oorzaken van activabubbels.

Het klassiek-liberale perspectief

De algemeen aanvaarde opvatting over centrale banken, zoals de Federal Reserve, is dat we ze nodig hebben om de economische groei te beheren en welvaart te verzekeren door middel van rentemanipulatie en andere interventies. Klassieke liberale economen denken echter dat de Fed niet nodig is en dat haar interventies markten verstoren met negatieve gevolgen. Ze zien het monetaire beleid van de centrale bank als een van de belangrijkste oorzaken van zeepbellen in activa.

In zijn boek “Early Speculative Bubbles and Increases in the Money Supply ” schrijft de Oostenrijkse schooleconoom Douglas E. French dat wanneer de overheid geld afdrukt, de rente onder hun natuurlijke tarief daalt, waardoor ondernemers worden aangemoedigd om te investeren op manieren die ze anders niet zouden doen., en het voeden van een zeepbel die uiteindelijk moet barsten en deze slechte investeringen dwingt om te worden geliquideerd. Hij stelt ook: ‘Hoewel de geschiedenis duidelijk laat zien dat… bemoeienis van de overheid met monetaire zaken… leidt tot hausse op de financiële markten en de onvermijdelijke mislukkingen die volgen, ontkennen reguliere economen dat er financiële zeepbellen kunnen ontstaan ​​of beweren dat de’ dierengeesten ‘ van de marktdeelnemers is de schuldige. “

De aandelenzeepbel op internet van eind jaren negentig en begin jaren 2000 is een voorbeeld van hoe het easy money beleid van een centrale bank onverstandige investeringen kan aanmoedigen. Onder Fed-voorzitter Alan Greenspan, schrijft de bekroonde financiële verslaggever Peter Eavis in een artikel uit 2004, “was de kredietgroei hoogtij in de late jaren ’90, wat leidde tot buitensporige investeringen door bedrijven, met name in hoogtechnologische producten. Deze investering leidde tot de Nasdaq- boom, maar er was maar een kleine stijging van de rentetarieven nodig om de hele technologiesector in te storten in 1999 en 2000. “

Het keynesiaanse perspectief

Het idee van ‘dierengeesten’ waarnaar Douglas French verwees, vertegenwoordigt een andere kijk op bubbels die werd bedacht door de econoom John Maynard Keynes uit het begin van de 19e eeuw. Keynes ‘theorieën vormen de basis van de bekende Keynesiaanse economische school. Keynesiaanse ideeën zijn nog steeds in leven en staan ​​in hoge mate op gespannen voet met Oostenrijkse ideeën. Overwegende dat de Oostenrijkse economen zijn van mening dat overheidsingrijpen oorzaak van deze perioden van hoogconjunctuur en bust bekend als business cycles, Keynesiaanse economen zijn van mening dat recessies en depressies zijn onvermijdelijk en dat een activist centrale bank kunnen schommelingen in de verzachten conjunctuurcyclus.

In zijn beroemde boek ‘The General Theory of Employment, Interest and Money’ , schrijft Keynes, ‘hangt een groot deel van onze positieve activiteiten eerder af van spontaan optimisme dan van een wiskundige verwachting, of die nu moreel, hedonistisch of economisch is… dierlijke geesten worden verduisterd en het spontane optimisme hapert, waardoor we afhankelijk blijven van niets anders dan een wiskundige verwachting, de onderneming zal vervagen en afsterven; hoewel de vrees voor verlies een basis kan hebben die niet redelijker is dan de hoop op winst voorheen. ‘ “Animal spirits” verwijst dus naar de neiging van investeringsprijzen om te stijgen en te dalen op basis van menselijke emotie in plaats van intrinsieke waarde.

De hausse jaren vóór de Grote Depressie zijn een voorbeeld van het concept van dierengeesten. In de hausse op de aandelenmarkt die aan de depressie voorafging, was ineens iedereen een investeerder. Mensen dachten dat de markt altijd omhoog zou gaan en dat er geen risico was om te investeren. De kuddementaliteit van onwetende investeerders droeg bij aan de stijging van de aandelenkoersen en de daaropvolgende ineenstorting.

Er is enige onenigheid over het idee dat we momenteel een gouden bubbel ervaren. Investopedia analist Arthur Pinkasovitch, bijvoorbeeld van mening dat een lange termijn verandering in de fundamenten is het rijden op de goudprijzen langzaam maar gestaag. Er is echter een overtuigend argument dat de goudbel echt is en dat de “alles is nu anders” -filosofie niet meer waar zal zijn met de huidige goudprijzen dan met eerdere internetaandelen en huizenprijzen.

Historisch gezien zijn de goudprijzen grotendeels vlak of stapsgewijs gestegen. Een piek tot $ 615 per ounce deed zich voor in 1980, gevolgd door een crash tot ongeveer $ 300 per ounce, waar de prijzen min of meer bleven tot 2006. Sinds dat jaar zijn de goudprijzen gestegen tot meer dan $ 1.900 per ounce voordat ze onlangs daalden tot $ 1.600. The Wall Street Journal meldt dat de goudrendementen over de afgelopen vijf jaar een samengestelde 25% per jaar bedragen, ver boven het gemiddelde rendement op de meeste andere activa. ” Dierengeesten ” kunnen de goudprijs opdrijven, maar dat geldt ook voor het beleid van de centrale bank dat bijdraagt ​​aan (of in ieder geval geen controle heeft over) economische onzekerheid en instabiliteit. Door onzekerheid lijkt goud een veilige, door inflatie beschermde opslag van waarde op de lange termijn.

Het komt neer op

Elk aantal factoren, van gemakkelijk geld tot irrationele uitbundigheid en speculatie tot beleidsgestuurde marktverstoringen, kan een rol spelen bij de inflatie en het uiteenspatten van zeepbellen. Elke denkrichting denkt dat zijn analyse de juiste is, maar we moeten nog een consensus bereiken over de waarheid.